Αναπόφευκτος ο θάνατος

Πριν εγκωμιάσουμε, σαν κατάσταση τον θάνατο, δεν νομίζω να έχει αντίρρηση κανείς, σαν γνώμη, ότι στο θάνατο οριστικά παύουν οι βιολογικές λειτουργίες του οργανισμού μας και ο ίδιος, αν δεν επέλθει αιφνίδια, από ατύχημα ή ασθένεια σε νεαρή ηλικία, αναγκαστικά επέρχεται σαν φυσικό επακόλουθο των βαθιών γηρατειών του. Κανένας δεν ζει επ’ άπειρον!

Θα συμφωνήσω ότι τα δυο πρώτα, το ατύχημα και η ασθένεια, πραγματικά δημιουργούν έναν δικαιολογημένο φόβο, κυρίως από το ένστικτο της επιβίωσης, όμως αδυνατώ να αντιληφθώ τον πανικό ενός φυσικού θανάτου σε προχωρημένη ηλικία ή σε μια πονεμένη και ταλαιπωρημένη ζωή όπου ο θάνατος αναζητείται λυτρωτικά. Επίσης δεν είναι λίγες φορές που τον αναζητούμε και με αυτοκτονική διάθεση ή έστω με μια επέμβαση ευθανασίας που τόσο δύσκολα πείθεται η πολιτεία, κυρίως κάτω από την καθοδήγηση της Εκκλησίας, επειδή την θεωρεί αμάρτημα.  Αυτός ο εξιλεωτικός θάνατος είναι πολλές φορές τόσο ευπρόσδεκτος όσο και η θεραπεία που θα μας απάλλασσε από τους φρικτούς πόνους της ασθένειας που μας ταλαιπωρεί!

Στο θάνατο λοιπόν η θερμοκρασία του σώματος πέφτει, οι λειτουργίες του οργανισμού παύουν και η σορός του θνήσκοντος αρχίζει την αποσύνθεση του σώματος παίρνοντας μέρος στον βιοχημικό κύκλο των υλικών του, γίνονται δηλαδή πάλι στοιχεία, πολλά από τα οποία συντέθηκαν πριν εκατομμύρια χρόνια και περιφερόταν στο διάστημα σαν αστρόσκονη. Η σύνθεση πραγματοποιήθηκε στους πυρήνες γιγαντιαίων άστρων του διαστήματος και στη γη μας, τα στοιχεία αυτά έφτασαν με μετεωρίτες και κομήτες που σαν αλήτες περιδιάβαιναν για αιώνες τον παγωμένο διαστημικό χώρο.

Αυτή είναι η επιστημονική άποψη που συμφωνεί ακόμα και με τη φιλοσοφία, όταν η τελευταία είναι υλιστική, πραγματική δηλαδή, που επιβεβαιώνεται από την εμπειρία της ζωής και τα επιστημονικά δεδομένα. Τέτοιες φιλοσοφίες μόνο οι Υλιστές της αρχαιότητας κατάφεραν να διατυπώσουν, μεταξύ αυτών και οι Επικούρειοι που με πείσμα υποστήριξαν την αποστροφή του φόβου για το θάνατο, διακηρύσσοντας ότι ο θάνατος δεν είναι τρομακτικός αρκεί να τον αντιμετωπίσουμε σαν φυσικό επακόλουθο της ζωής και απαραίτητο χαρακτηριστικό ολόκληρης της έμβιας ζωής σε ολόκληρο το Σύμπαν. Πολλές φορές μάλιστα αποτελεί μια ευλογημένη ανακούφιση από τον πόνο που εμπεριέχει η ζωή μας, ιδιαίτερα όταν αυτή βρίσκεται στη δύση της και εμείς πρέπει να τον αντιμετωπίζουμε χωρίς φόβο και με ηρεμία. Καλοδεχούμενος λοιπόν, όταν έρχεται στην ώρα του αποφεύγοντας φοβίες που μας μεταδόθηκαν μέσω των θρησκειών, με την πίστη σε θεούς ή με λάθος αντιλήψεις κοινών ιδεαλιστικών παρανομαστών. Πουθενά στο Σύμπαν δεν υπάρχει Αθανασία. Ό,τι γεννιέται πεθαίνει και αποσυντίθεται! 

Όλες οι θρησκείες, μαζί με τις ιδεαλιστικές φιλοσοφίες, διακηρύττουν αφ’ ενός τον φόβο για το θάνατο και αφ’ ετέρου την πίστη ότι θάνατος δεν υπάρχει, αφού αποτελεί συνέχεια της ζωής! Η μεγαλειώδη αυτή ανοησία και αντίφαση γεφυρώνει την θρησκεία με την πίστη μας με ένα πρωτόγονο ανιμιστικό επινόημα, την δεισιδαιμονία με την ψευδαίσθηση, αυτό της ψυχής (anima) που υποστηρίζει ότι από όλα τα υλικά του σώματος, με το θάνατο, μόνο η ψυχή επιβιώνει! Οι ιδεαλιστές πιστοί θεωρούν δηλαδή τη ψυχή κάτι υλικό που κάποιοι σύγχρονοι αγύρτες «επιστήμονες» της πλάκας υποστήριξαν ότι αυτή εκτός των άλλων έχει και βάρος που μετρήθηκε… κατά την εκπνοή της τελευταίας ανάσας και υποτίθεται μάλιστα πως ζυγίζει… περίπου 21 γραμμάρια, την στιγμή που θεωρούν την ψυχή πνεύμα που αλλού παραδέχονται ότι το πνεύμα και η ψυχή στερείται ύλης και μάζας.

Στο blog αυτό έχω εκφράσει πολλές φορές την θέση μου για την ψυχή. Ο αθεϊσμός φυσικά και δεν δέχεται τον όρο «ψυχή» έτσι όπως τον όρισε ο πρωτόγονος άνθρωπος και τον συντήρησε η πίστη στο Πνεύμα και το Θεό. Όμως για να μην αφήσει τη λέξη να χηρέψει έδωσε σ’ αυτήν την έννοια του «ψυχισμού» ντύνοντάς την με ένα υλιστικό υπόστρωμα, αυτό του πνεύματος, για τις γνωστικές διαδικασίες και αυτό της «ψυχής» για τις συναισθηματικές. Θεωρώντας τις εγκεφαλικές αυτές διαδικασίες αξεχώριστες, παρόλο που η μια εντοπίζεται στο φλοιό και η άλλη στα βαθύτερα εγκεφαλικά στρώματα, θα μπορούσαμε να τις κατατάξουμε στη συνείδηση, ορίζοντας σαν ψυχή του ανθρώπου τις εσωτερικευμένες σχέσεις του ανθρώπου με τον κόσμο και την κοινωνία όπου ζει. Ο ψυχισμός του ανθρώπου λοιπόν είναι αποτέλεσμα όχι μόνο της φυλογένεσης, αλλά και της ανθρωπογέννησης και της κοινωνικής του ζωής και όχι ουσία που μας την δίνει ο θεός. Αυτό ακριβώς είναι που μόνο η νόηση μας διαφοροποιεί από το άλλο ζωικό βασίλειο, γι αυτό και ο άνθρωπος λέγεται «ζώον λογικόν», σε αντιδιαστολή με τις θρησκείες που θεωρούν ότι τα ζώα δεν έχουν ψυχή, παρόλο που τα ζώα εκφράζουν πλήθος συγκινήσεων και αναγκών με κινήσεις και κραυγές.

Μετά από όλα αυτά πώς θα ήταν δυνατόν ένας άθεος να πιστεύει στην… μεταθάνατον ζωή ή την θεωρία της μετενσάρκωσης; Η ψυχή, όπως είπαμε, δεν είναι ουσία που πάει από το ένα σώμα στο άλλο. Πολύ περισσότερο δεν μπαίνει σε σώματα που οδηγούνται στο καθαρτήριο της Κόλασης και βασανίζονται επ’ άπειρον, χωρίς να τελειώνουν ποτέ τα βασανιστήρια! Ω, πόσο άρρωστα και χυδαία μυαλά μπόρεσαν να σκεφτούν αυτήν την απάτη και να την κάνουν θεμελιώδη πίστη που τις μέρες αυτές νιώθουν κατάνυξη βλέποντας τον θεό τους να πεθαίνει πάνω στον σταυρό και μετά να ανασταίνεται!

Οι πιστοί βρήκαν βολική την ψυχή για να δικαιολογήσουν μεταξύ άλλων και την ηθική ανταμοιβή, ενδύοντας τα σώματα, όπως έλεγε ο Αριστοτέλης στο «Περί ψυχής» αναφερόμενος στον Πυθαγόρα. Ο τελευταίος, σύμφωνα με τον Διογένη τον Λαέρτιο, θυμόταν μέχρι και τις τέσσερις προηγούμενες ζωές του και από εκεί, ο λάτρης του Πυθαγόρα, Πλάτων, φαίνεται να επινόησε την ανάμνηση των ιδεών. Η πιο πάνω παράγραφος είναι μέρος από μια συνέντευξη που έδωσα στον «Ελεύθερο Τύπο» πριν δέκα χρόνια περίπου και ολόκληρη μπορείτε να την βρείτε εδώ: «Η αθεΐα απορρίπτει την ύπαρξη της ψυχής».

Τούτες οι μέρες της Μεγάλη Βδομάδας των χριστιανών οι πρωτόγονες ανιμιστικές δοξασίες επιβιώνουν με μυθοπλαστικό τρόπο δυναμώνοντας το θρησκευτικό συναίσθημα των αφελών που δεν κατάφεραν ακόμα να αποτρέψουν την πίστη τους σε τέτοιες ανόητες μυθοπλασίες. Ο εορτασμός του Πάσχα θεωρείται η μεγαλύτερη γιορτή της Χριστιανοσύνης επειδή υποτίθεται ο Χριστός με τον θάνατό του πάνω στο σταυρό, μας απελευθέρωσε από την αμαρτία, αφού ο ίδιος αναστήθηκε από την ανθρώπινη φύση του και πέρασε στην αιωνιότητα της θεϊκής φύσης του. Και λοιπόν… Τι είναι αμαρτία πέρα από την παράβαση του νόμου που απαιτεί και εδώ παρέμβαση του θεού, μιας θείας πρόνοιας, που μεταθάνατον ανταποδίδει τον παραβάτη σε ένα κολασμένο τόπο… Έτσι, λοιπόν, και η δική μας ψυχή μπορεί να κατακτήσει την αιώνια ζωή, λένε, περνώντας από την υλική υπόστασή της στην πνευματική! Μα σαν πνεύμα πώς θα βασανιστεί το σώμα; Θα πάρει σάρκα και οστά λένε. Άραγε με ρούχα ή θα περιφέρονται γυμνοί; Απλοϊκές ερωτήσεις και ακόμα πιο ανόητες οι απαντήσεις. Λόγια του αέρα ή μάλλον κοπανιστός αέρας χωρίς καμιά χρηστική αξία για τη ζωή. Ένα ψέμα, σαν τον μπαμπούλα των παιδικών μας χρόνων. Με τέτοιες απλοϊκές και ανόητες μυθοπλαστικές ιδέες τρέφεται ο πιστός του χριστιανισμού αυτές τις μέρες που δεν έχουν κανένα αντίκτυπο με την αλήθεια και την πραγματικότητα. Δεν αποτελούν τίποτα περισσότερο από μια θρησκευτική μυθοπλασία με ιδεαλιστικό φιλοσοφικό υπόβαθρο και στην καλύτερη περίπτωση με αλληγορικό νόημα, σαν όλες τις μεταφυσικές θεωρήσεις που η επιστήμη όχι μόνο δεν επιβεβαιώνει, αλλά ούτε διανοείται να αναζητήσει την άκρη, αυτό που λέμε αλήθεια. Το θέμα της ψυχής, από την επιστήμη, θεωρείται γελοίο και άνευ ουσίας και μόνο επειδή η θεώρηση της ψυχής τίθεται με τον χαρακτηρισμό μιας «φιλοσοφίας» του Απόλυτου, που ούτε επιβεβαιώνεται ούτε διαψεύδεται, και ως εκ τούτου βρίσκεται μακριά από κάθε επιστημονικό ενδιαφέρον.

Πουθενά στο Σύμπαν δεν υφίσταται ανάσταση και χωρίς τον πραγματικό θάνατο θα ήταν αδιανόητη και η ζωή. Σύμφωνα με την εξελικτική θεωρία, που αναγνωρίζει τον θάνατο σαν μέρος της φυσικής διαδικασίας μέσω της οποίας επιτυγχάνεται η επιλογή των ειδών, τα προσαρμοσμένα είδη ρυθμίζουν την γενετική των πληθυσμών, μειώνοντας παράλληλα τα προβληματικά είδη ή αφήνοντας περισσότερους απογόνους που είναι καλύτερα προσαρμοσμένοι στο περιβάλλον τους. Έτσι διαδραματίζεται η εξέλιξη των ειδών, χωρίς να είναι αναγκαία καμιά θεϊκή παρέμβαση! Ούτε μοίρες, ούτε αμαρτίες και εξιλεώσεις, Παράδεισοι και Κολασμένοι. Τόποι που γελοιοποιούν την ανθρώπινη νοημοσύνη μονοπώλησαν πολύ πριν τον Διαφωτισμό και την εμφάνιση της επιστήμης. Η ζωή που ισοδυναμεί με το φως και το σκότος με τον θάνατο δεν είναι παρά μια λογοτεχνική μεταφορά που άλλη αξία δεν έχει. Το ότι εμείς καλούμαστε να διώξουμε τα σκοτάδια από μέσα μας, προκειμένου να πλημμυρίσει η ψυχή μας με φως και να βιώσουμε την προσωπική μας Ανάσταση, είναι τρίχες κατσαρές που δεν ταιριάζουν στην νοημοσύνη του νοήμονος ανθρώπου και απέχουν από κάθε επιστημονικό ενδιαφέρον πέραν μιας ποιητικής αναφοράς του ποιητή που παίζει με τις λέξεις για συναισθηματική φόρτιση. Αν έπρεπε να παρομοιάσω τη ζωή με το φως, καλύτερο παράδειγμα από την φιλοσοφική ρήση του Καζαντζάκη δεν θα μπορούσα να βρω.

Ναι, δεν θα μπορούσα να διανοηθώ τη ζωή χωρίς τον θάνατο, χωρίς να μπορώ να σταματήσω αυτό που έρχεται με σφρίγος και καταλήγει με προβλήματα υγείας, φθορά, θάνατο και αποσύνθεση!

Η ζωή χωρίς τον θάνατο, μεταξύ άλλων, θα ήταν εκτός από βαρετή και απελπιστική στο ενδεχόμενο μιας ταλαιπωρημένης ζωής. Στην ουσία όμως θα ήταν ένα μεγάλο ψέμα αφού θα προϋπόθετε μια μεγαλειώδη αντίφαση με την αλήθεια και το ανέφικτο της ζωής! Δεν υπάρχει τίποτα στον κόσμο αυτό χωρίς το αντίθετό του. Η συμμετρία είναι φυσικός νόμος, όπως και κάθε ισοζύγιο στον κόσμο αυτό που μέσω των αντιθέτων ισούται πάντα με μηδέν. Ακόμα και το Σύμπαν οδεύει σε έναν θερμικό θάνατο που στηρίζεται στον ουσιαστικότερο φυσικό νόμο του Σύμπαντος, τον δεύτερο νόμο της θερμοδυναμικής που αναγκάζει την εντροπία να αυξάνεται με τον χρόνο απομακρύνοντας την τάξη και οδεύοντας ολοταχώς στην αταξία και το θάνατο.

Αν το γέλιο βρίσκεται διαμετρικά αντίθετα από τον πόνο που δημιουργεί ο φόβος του θανάτου, με το πιο κάτω βίντεο ευελπιστώ, αυτοσαρκάζοντας, να σας μεταδώσω λίγη από την ευθυμία μου στο βίντεο που έφτιαξα με φόντο αυτό που οι πιστοί δαγκώνοντας το σεντόνι στο νεκροκρέβατό τους δεν θέλουν ούτε να σκέφτονται παρόλο που οι ίδιοι καυχούνται ότι θάνατος δεν υπάρχει!

Το ίδιο βίντεο μπορείτε να το βρείτε και στο youtube:

https://www.youtube.com/watch?v=lUnqWFUXJ9o