10 Ιουν 2010

Από το μύθο στο λόγο

Ο μύθος είναι μία από κείνες τις λέξεις που η έννοιά της, από άτομο σε άτομο, μπορεί να είναι τελείως διαφορετική.
Αν ρωτήσω τι είναι μύθος θα πάρω σαν απάντηση κάτι σαν κι αυτό: φανταστική διήγηση, παραμύθι, ψέμα.
Κάποιοι άλλοι θα πουν: φήμη, διήγηση, ιστορία.
Στην αρχαιότητα όμως ο μύθος ήταν: ο λόγος, η ομιλία, η αγόρευση, οι συμβουλή, η παραγγελία ή ακόμα και η διαταγή.
Όπως βλέπετε από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα οι έννοιες αλλάζουν και ο μύθος είναι μία τέτοια λέξη που μπορεί να σημαίνει, όχι μόνο κάτι διαφορετικό, αλλά κάτι τελείως αντίθετο, δημιουργώντας πολλές φορές παρανοήσεις και αντιφάσεις.
Ιστορικά και η φύση της ανθρώπινης σκέψης πέρασε από διάφορα στάδια. Στην αρχή ήταν μυθολογική, μετά έγινε φιλοσοφική και τελευταία επιστημονική. Απ’ την μυθολογική στη φιλοσοφική σκέψη μεταπήδησαν αρχικά οι Ίωνες φιλόσοφοι, ακολουθώντας υλιστική κατεύθυνση, σε αντίθεση με τους πλατωνικούς που ακολούθησαν ιδεαλιστική.

Ο μύθος κατά κόρο χρησιμοποιήθηκε από τον Πλάτωνα, αφού στη συνείδηση των Ελλήνων ήταν τόσο δυνατός που εξέφραζε την αλήθεια και συχνά χρησιμοποιήθηκε σαν απόδειξη. Έτσι ο μύθος, για τον Πλάτωνα, αποτελεί αποδεικτικό καταφύγιο στην προσπάθειά του να τεκμηριώσει ένα μεταφυσικό πρόβλημα. Την λογική αυτή οι ιδεαλιστές την χρησιμοποιούν ακόμα, ενώ την υλιστική φιλοσοφία την αποσιώπησαν, από τότε που οι ιδεαλιστές έγιναν καθοδηγητές του κοινωνικού συστήματος (επικράτηση του χριστιανισμού).

Η ιδεαλιστική φιλοσοφία υπηρέτησε τη θεολογία μέχρι το τέλος του Μεσαίωνα. Την οντολογία του ο Αριστοτέλης, για παράδειγμα, ονόμασε "πρώτη φιλοσοφία". "Δεύτερη φιλοσοφία" ο σταγειρίτης φιλόσοφος ονόμασε την φυσική επιστήμη. Το βιβλίο όμως που καταγράφει την "πρώτη φιλοσοφία", σύμφωνα με τον Ανδρόνικο τον Ρόδιο του 1ου αιώνα πριν τη χρονολόγησή μας, το ονόμασε "Μετά τα Φυσικά". Από κει προέκυψε και ο όρος μεταφυσική, γιατί ο Αριστοτέλης μέσω της οντολογίας του αναζητούσε τις γενικές αρχές του όντος, το "Είναι καθεαυτό", αυτό δηλαδή που βρίσκεται πέρα από τις αισθήσεις μας και ο άνθρωπος το αντιλαμβάνεται μόνο θεωρητικά και ιδεαλιστικά (με το νου).

Στο τελευταίο στάδιο της φύσης της ανθρώπινης σκέψης κυριαρχεί ο ρασιοναλισμός. Η σκέψη του ανθρώπου γίνεται ορθολογική και επιστημονική. Μετά το Μεσαίωνα οι υλιστικές απόψεις της αρχαιότητας αναβιώνουν. Η γνώση συσσωρεύεται με το χρόνο μέχρι τις μέρες μας, ενώ η μεθοδολογία για την ανακάλυψη της αλήθειας, μέσω του ορθού λόγου, αναγκαία.
Νέες ιδέες γεννιούνται. Οι νέες ανακαλύψεις αλλάζουν τον κόσμο μας, τον κάνουν αγνώριστο.

Διάφοροι ερευνητές που μελέτησαν τους μύθους μέσα στο χρόνο, τους ανέλυσαν, άλλοι ιστορικά, άλλοι κοινωνικά, άλλοι πολιτιστικά κι άλλοι ψυχολογικά. Βλέποντας το ίδιο πράγμα από διαφορετική γωνία, ήταν επόμενο να μην ταυτιστούν μεταξύ τους. Ένα όμως είναι σίγουρο. Ανάμεσα στη μυθολογία και τη θρησκεία υπάρχει άμεσος συσχετισμός. Στα πρώτα στάδια της κοινωνικής ανάπτυξης, η μυθολογία, ήταν ένας καλός τρόπος για να κατανοούν οι άνθρωποι τη φύση και την πραγματικότητα. Γι αυτό, πολύ παλιά, ο μύθος αντανακλούσε τον «πραγματικό» κόσμο του πιστού. Αν και στα πρώτα στάδια, η μυθολογία, αντανακλά τους συνεκτικούς δεσμούς φυλών και εθνών, με τη μετακίνηση των πληθυσμών μετακινήθηκαν μαζί και οι μύθοι, οι ιδέες και οι συνήθειες. Στο νέο τόπο που φιλοξενούνται, οι μύθοι, πλάθονται σύμφωνα με τα ήθη και τα έθιμα της ομάδας, του έθνους ή της θρησκείας που θα τους κάνει αποδεκτούς και θα τους ενσωματώσει στο δικό της πάνθεον. Τότε αναμειγνύονται, αν και οι ρίζες πάντα είναι εμφανείς στους ειδικούς.

Οι Σουμερικοί μύθοι, για παράδειγμα, πέρασαν στους Εβραίους και από κει στους χριστιανούς και μέσα από τα έθνη που εξαπλώθηκε η θρησκεία αυτή, οι μύθοι με το ιδιαίτερο ύφος του συγγραφέα τους απλώθηκαν κι αυτοί ανάμεσα στους πιστούς της νέας θρησκείας. Ο πιστός, λατρεύοντας γιορτές και τελετές, επιστρέφει στον εξυγιασμένο χρόνο, ζώντας χωρίς να το αντιλαμβάνεται την ουσία κάποιου ξεχασμένου μύθου. Εμπλουτίζει τη θρησκεία του με ένα σωρό συγκριτικά στοιχεία άλλων λαών. Παρόλα αυτά στη συνείδηση του χριστιανού παραμένει ένας εχθρός, ακόμα και τότε που τον λατρεύει και τον γιορτάζει ενώ στα κείμενά του τον καταδικάζει. Οι έλληνες χριστιανοί δύσκολα μπορούν να αντιληφθούν ότι πολλές από τις χριστιανικές τους συνήθειες ήταν αρχαιοελληνικές συνήθειες («ειδωλολατρία»).

Ιστορικά, λοιπόν, φαίνεται η ανθρώπινη σκέψη να αφομοιώνει το μύθο ιδεαλιστικά. σε αντίθεση με τους υλιστές που αναζητούν την αλήθεια στην φύση και στην εμπειρία του αντικειμενικού κόσμου, αποκόβοντας κάθε δεσμό με το μύθο και την ιδεαλιστική οπτική.
Ο μύθος, μέσα από τους Πυθαγόρειους και τους Πλατωνικούς πέρασε στη μεταφυσική φιλοσοφία και στη θεολογία και μέσω του νεοπυθαγορισμού και νεοπλατωνισμού διαμόρφωσε συγκριτικά και τον χριστιανισμό τα επόμενα χρόνια.

Τον Μεσαίωνα, όμως, μονοπώλησε.
Εκείνη η σκοταδιστική εποχή ήταν η πιο κατάλληλη εποχή για να ανθίσει η δεισιδαιμονία και κάθε παράλογη ιδέα δίνοντας μία στρεβλή ως θεόστρεβλη εικόνα του κόσμου, αναστέλλοντας τις επιστήμες και σταματώντας την πρόοδο της ανθρωπότητας για πάνω από μία χιλιετία!
Για πάνω από χίλια χρόνια μας κυβερνούσαν, όπως θα έλεγε και ο Βολτέρος, επιτήδειοι τσαρλατάνοι, και όσοι αποκοιμήθηκαν με τα δακρύβρεχτα κηρύγματα «αγάπης» δυστυχώς δεν αντελήφθησαν την μακροχρόνια χειμέρια νάρκη. Ο χριστιανισμός επέβαλε πνευματικό παγετώνα στην ανθρωπότητα για μια πολλή μεγάλη χρονική περίοδο και δυστυχώς σήμερα εξακολουθούμε να δίνουμε ασυλία στους πνευματικούς μας φωτοσβέστες! Πολλοί δε απ’ αυτούς ξεδιάντροπα διαλαλούν ότι διέσωσαν τον Αρχαίο Πολιτισμό, αφού είναι πασίγνωστο πια πως έκαναν ό,τι μπορούσαν για να τον αφανίσουν, κρατώντας μόνο ό,τι οι ίδιοι ήθελαν να προσεταιριστούν.

Όσοι διαφωνούν δεν έχουν παρά να ρίξουν μία ματιά στο Μεσαιωνικό μοντέλο του κόσμου που επινόησαν οι φωστήρες του χριστιανισμού για να αντιληφτούν ακριβώς αυτό το αίσθημα, που στο λογικό άνθρωπο, φαίνεται γελοίο και τραγελαφικό.
«Οι Δον-Κιχώτες του Χριστιανισμού, αναβιώνοντας τις ιστορίες του Θερβάντες, μπέρδευαν τους ανεμόμυλους με γίγαντες, την φυσική ανωμαλία με την αμαρτία και με την αρρωστημένη τους φαντασία, εξομοίωναν τον επιστήμονα με τον παπά, τυλίγοντάς μας μ’ ένα δίχτυ πλάνης, που θα μας έσφιγγε σαν στενός κορσές, για κάμποσους αιώνες! Κι απ’ ότι φαίνεται, ήταν καλοί τεχνίτες στο ρίξιμο του διχτυού, τόσο, που μπορώ να πω με σιγουριά, ότι εκείνη η προφητεία «τώρα δεν θα ψαρεύετε ψάρια, αλλά ανθρώπους» ίσως να είναι η μόνη που πραγματοποιήθηκε! Η συγκομιδή της εποχής των Ιχθύων ήταν αρκετά πλούσια. Οι τελετές και οι εξορκισμοί των Χριστιανών δεν είχαν τίποτα να ζηλέψουν, απ’ τα τελετουργικά των Χαλδαίων και τα φυλακτά των Αιγυπτίων. Ενσωμάτωσαν στην ευρωπαϊκή κουλτούρα όλη την Εβραϊκή αγγελογονία, δημιουργώντας τους πιο περίφημους τσαρλατάνους. Ο Χριστιανός ιερέας έγινε από αστρονόμος, νομοθέτης, θεραπευτής και θαυματουργός γιατρός, στερούμενος κάθε αίσθημα γελοίου!»

«Η Βίβλος δεν είναι επιστημονικό εγχειρίδιο κι όποιος την χρησιμοποιεί σαν τέτοιο, το μόνο που καταφέρνει να κάνει είναι να ξεγελάει τον εαυτό του με περίτεχνο τρόπο!»


(Το κείμενο με τους έντονους χρωματισμένους χαρακτήρες είναι απόσπασμα από το βιβλίο μου «Η Κτηνωδία της Αγιότητας» σελ. 59 και 55 αντίστοιχα).


Στην επόμενη ανάρτηση διαβάστε «Μεσαίωνας, το πραγματικό πρόσωπο του Χριστιανισμού».

32 σχόλια:

ο δείμος του πολίτη είπε...

Ο μύθος ήταν πάντα το όχημα εξηγήσεις φυσικών φαινομένων και κοινωνικών καταστάσεων. Επειδή όπως η λογική πάντα κυριαρχούσε στην ανθρώπινη σκέψη, σύντομα ο μύθος μετατράπηκε σε ένα ιστόρημα κοσμογονίας και σχέσεων διαπροσωπικών (οικογένειες θεών, συγκρούσεις κτλ και σχέσεις με ανθρώπους κτλ). Χρησιμοποιήθηκε προκειμένου να ορίσει την ανθρώπινη καταγωγή, να δικαιολογήσει τη βασιλική καταγωγή κτλ.

Και μία διόρθωση: κάπου γράφεις "συγκριτικά στοιχεία" ενώ έπρεπε "συγκρητικά στοιχεία" (άλλο ο συγκριτισμός κι άλλο ο συγκρητισμός)

Άθεος είπε...

Έτσι ακριβώς δείμε του πολίτη. Συμφωνώ με τις απόψεις σου.
Μιας και το θέμα επιτρέπει την ανάλυση του όρου «συγκριτισμός», έχοντας κι εγώ τις απόψεις μου στο θέμα αυτό, αν το έψαξες, δώσε μου τον ορισμό της κάθε ορθογραφίας. Ήδη με τον Conko αρκετά το συζήτησα το θέμα αυτό και μια δημόσια συζήτηση δεν θα έβλαπτε. Εννοείται, αν μπορείς, και της ετυμολογίας.

Conko είπε...

Φίλε μου Άθεε, μάλλον πρέπει να επιμείνω στον «συγκρητισμό»…
[Λεξικό Τριανταφυλλίδη]
συγκρητισμός ο [siŋgritizmós] Ο17 : 1.ανάμειξη και συγχώνευση. α. (θρησκειολ.) συνένωση θρησκειών και τύπων λατρείας, ειδικότερα στην ελλη νιστική και ρωμαϊκή περίοδο, με την αφομοίωση στοιχείων ανατολικών θρησκειών. β. (φιλοσ.) συνδυασμός ανόμοιων και ασυμβίβαστων διδασκαλιών ή ιδεών σε ένα φιλοσοφικό σύστημα• (πρβ. εκλεκτισμός). γ. (γλωσσ.) συγχώνευση κλιτικών καταλήξεων σε έναν τύπο που διατηρεί όλες τις λειτουργίες τους. 2. η σφαιρική αντίληψη ενός όλου, το αδιαίρετο ενός φαινομένου στα πρώτα στάδια της εξέλιξής του.
[λογ. < γαλλ. syncrétisme (στις νέες σημ.) < ελνστ. συγκρητισμός `συμμαχία κρητικών πόλεων΄]

Προέρχεται από τη συνένωση των Κρητών της Μινωικής εποχής εναντίον κοινού εχθρού. Για αυτό το τελευταίο δεν θυμάμαι την πηγή, αλλά την ψάχνω.
Αντιγράφω από τη Wikipedia:
Nomenclature, orthography and etymology
The Oxford English Dictionary first attests the word syncretism in English in 1618. It derives from modern Latin syncretismus, drawing on Greek συγκρητισμός (synkretismos), meaning "Cretan federation."
The Greek word occurs in Plutarch's (1st century AD) essay on "Fraternal Love" in his Moralia (2.490b). He cites the example of the Cretans, who reconciled their differences and came together in alliance when faced with external dangers. "And that is their so-called Syncretism."
Erasmus probably coined the modern usage of the Latin word in his Adagia ("Adages"), published in the winter of 1517–1518, to designate the coherence of dissenters in spite of their differences in theological opinions. In a letter to Melanchthon of April 22, 1519, Erasmus specifically adduced the Cretans of Plutarch as an example of his adage "Concord is a mighty rampart".
http://en.wikipedia.org/wiki/Syncretism

Βέβαια το έχω συναντήσει και σαν «συγκριτισμό» (με την έννοια της συγχώνευσης και όχι της σύγκρισης) ουκ ολίγες φορές, αλλά συγκριτικά πολύ λιγότερες.

Conko είπε...

Το μεταφέρω με επιφύλαξη.

Θρησκευτικός συγκριτισμός : αναζήτηση αναλογιών, διαφορών, ομοιοτήτων ανάμεσα σε δύο ή περισσότερες θρησκείες, αντιπαραβολή με σκοπό την εξάλειψη του φανατισμού, χωρίς να εξαλείφεται η αυτονομία και οι ιδιαιτερότητες της κάθε θρησκείας.

Συγκρητισμός : ανάμειξη και συγχώνευση διαφόρων θρησκειών ή ανάμειξη θρησκευτικών αντιλήψεων και λατρευτικών τύπων. Συγκερασμός, συνδυασμός διαφορετικών πολιτιστικών στοιχείων που δημιουργεί ένα καινούριο ολοκληρωμένο θρησκευτικό σύστημα.

Άθεος είπε...

Φίλε Conko μπορείς να επιμένεις σε όποια ορθογραφία θέλεις και κυρίως αυτή που σε εκφράζει.
Συγκρητισμός ή συγκριτισμός;
Ακόμα δεν είμαι σίγουρος για τίποτα. Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι περισσότεροι το γράφουν με «η». Όμως το περισσότεροι δεν λέει τίποτα. Ξέρω πολλά κακά πράγματα που τα πιστεύουν οι περισσότεροι.
Τη λέξη βρωμιά για παράδειγμα την γράφουν οι περισσότεροι με «ο». Νέα ορθογραφία.
Ο «συγκρητισμός» για παράδειγμα άλλοι θεωρούν ότι προέρχεται από το ρήμα «συγκερράνυμι» και άλλοι από το απαρέμφατο «συγκρητίζειν» όπως ο L. H. Martin κατά την δεκαετία 1970 και 1980 που την εισήγαγε. Όμως οι νεωτεριστικοί αυτοί όροι, θα μπορούσαν απλά να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα.
Το ίδιο και η άποψη της νεωτεριστικής οπτικής του Μπαμπινιώτη που μου φαίνεται απλοϊκή και άσχετη με την σύγκριση στοιχείων θρησκειολογίας.
Να τι λέει ο τελευταίος για την ετυμολογία της λέξης.
συγκρητισμός: συν+κρητίζω (Κρης,-τός). Ενδιαφέρον παρουσιάζει η «ιστορία» της λέξης, όπου προέρχεται από τους αρχαίους Κρήτες, οι οποίοι, αν και είχαν διαφορές με τους ομοεθνείς τους, συνασπίζονταν μαζί τους ενώπιον του κινδύνου ενός πολέμου. (Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας, Γ. Μπαμπινιώτη)
Αν είναι από εκεί ο όρος συγκρητισμός, καλά κάνω και τη γράφω με «ι».
Όμως, για να λέμε και του στραβού το δίκιο, κι εγώ μέχρι πρόσφατα σχεδόν, με «η» την έγραφα, πιστεύοντας ότι έτσι γράφεται στην καθαρεύουσα, μιας κι έτσι την έβλεπα σε βιβλία καθαρευουσιάνικα, παρά την παρατήρηση που μου έκαναν κάποιοι εγγράμματοι γιατί την έγραφα έτσι.
Βλέποντας όμως πολλά βιβλία της καθομιλουμένης να την γράφουν με «ι» αποφάσισα να την γράφω κι εγώ έτσι.
Έτσι στις πρώτες μου αναρτήσεις, αν δείτε, την έγραφα με «η» και τελευταία την γράφω με «ι» γιατί πιστεύω ότι ο συγκριτισμός αφορά τη σύγχρονη μελέτη των θρησκειών που σαν αντικείμενο έχει να δείξει την συνάντηση αυτών και μέσα από τη μελέτη αυτή να τις συγκρίνει θρησκειολογικά, πολιτισμικά κλπ. Συγκριτισμός λοιπόν είναι α) παρατήρηση θρησκειών β) σύγκριση δεδομένων γ) ομαδοποίηση και ταξινόμηση γενικεύσεων και τέλος δ) διατύπωση ομοιοτήτων και διαφορών μεταξύ τους.
Το να συσχετίζω τον «συγκριτισμό» με τη διαφορά δυο Κρητικών που «…ενώθηκαν σε συμμαχία όταν βρέθηκαν αντιμέτωποι με τους εξωτερικούς κινδύνους» δεν μου λέει τίποτα!
Τα λεξικά πολλές φορές το ένα αντιγράφει το άλλο και δεν μου φαίνεται παράξενο όταν ανάμεσά τους κάπου κάπου υπάρχει σύμπνοια και ιδιαίτερα ανάμεσα σε λήμματα της Wikipedia, που όχι και λίγες φορές τη βρήκα λάθος.
Μια καλύτερη άποψη βρήκα εδώ
http://users.auth.gr/~pachisp/pdf/Sy.ppt
Αυτήν την άποψη άλλωστε εννοούμε γράφοντας τη λέξη αυτή.
Τέλος, όπως το κουβεντιάσαμε κι άλλη φορά το θέμα αυτό, κανένα λεξικό δεν δίνει δυο διαφορετικές έννοιες με διαφορετική ορθογραφία, για να φοβόμαστε μήπως οι έννοιες παρεξηγηθούν. Είτε με «η» είτε με «ι» το ίδιο νόημα υπονοείται.
Συνεπώς, γράφετε τη λέξη όπως σας ευχαριστεί, όπως και τη λέξη βρωμιά, αν και η «βρομιά» μου φαίνεται πιο βρώμικη!

ο δείμος του πολίτη είπε...

ο Συγκρητισμός προέρχεται από το ρήμα κράνυμι που σημαίνει αναμειγνύω. Το μακρόχρονο -α- ορθογραφικά σε πολλές περιπτώσεις ταυτίζονταν με το -η- (βλ. θηλυκά άρθρα την/ταν κτλ). Έτσι, ουσιαστικά επέζησε ως εμάς, αλλά στο ανάμεσα άλλαξε ο φθογγισμός του -η-.

Μία άλλη θεωρία το ταυτίζει με την Κρήτη (ψιλοδιαφωνώ) ως σταυροδρόμι πολιτισμών, που λέει και ο φίλος μας ο Conko. Ωστόσο, θα προτρέψω τον φίλο μας να μη χρησιμοποιεί για βιβλιογραφική και δη γλωσσολογική πηγή τη Wikipedia. Δεν αποτελεί εργαλείο στα χέρια επιστημόνων, γιατί δεν έχει καταγεγραμμένες τις πηγές της, δεν πηγάζει από συγκροτημένες μελέτες επιστημονικά αποδεικτές. Ως εκ τούτου η στήριξή του σε τούτη περνάει ως μη... στηριζόμενη...

Ανώνυμος είπε...

Πολύς λόγος για το τίποτα!
Τι κι αν το γράφετε με η, τι κι αν το γράφετε με ι.
Σπουδαία τα λάχανα.
Εμένα θα με πείραζε να το γράφατε έτσι: συγκριτησμός ή σιγκρητισμός.

Άθεος είπε...

Αυτό το κράνυμι δείμε δεν το ξέρω, αλλά βλέπω το θέμα να μοιάζει με το «συγκερράνυμι» που έγραψα πιο πάνω.
Συμφωνώ για την Wikipedia, όμως πολλές φορές και με την ετυμολογία πρέπει να κρατάμε μικρό καλάθι. Ό,τι θέλει ακούει κανείς!

Θα συμφωνήσω με τον Ανώνυμο που ούτε λίγο ούτε πολύ μας λέει ότι πολύ σημασία δώσαμε στην ετυμολογία της λέξης, και σαν λάθος, σιγά τα ωά!
Πραγματικά θα έλεγε κανείς: πάρε τ’ αβγό και κούρευτο! για την ανάρτηση ουδείς λόγος. Όλοι μιλάμε για την ορθογραφία μιας λέξης.

Η αλήθεια είναι ότι επειδή έκανα προσωπικά την κουβέντα αυτή με τον Conko μιας και το έβαλε θέμα ο δείμος, θέλησα να δημοσιοποιήσω το θέμα, προκειμένου να ακουστούν κι άλλες απόψεις. Ίσως η διαλεκτική μας ήταν υπερβολική. Πολύ την βασανίσαμε τη λέξη.
Πέρα από την πλάκα, θέλω να εκφράσω και κάποια σκέψη που έκανα από το πρωί.
Αν ο συγκρητισμός εννοεί την αφομοίωση, λάθος λέξη χρησιμοποίησε ο δημιουργός του όρου!
Και να γιατί:
Κάποτε οι πιστοί δέχονται να χρησιμοποιήσουν κάποια στοιχεία από μια παλαιότερη θρησκεία. Τα χρησιμοποιούν, δηλαδή τα αφομοιώνουν στην δική τους! Η διαδικασία θα έπρεπε να λέγεται «αφομοιωισμός»!
Η αντίστροφη διαδικασία, όμως, δεν θα έπρεπε να λέγεται έτσι. Η θρησκειολογική μελέτη πρέπει να συγκρίνει τις δυο θρησκείες που έχουν κοινά στοιχεία προκειμένου να καταλήξει στην ομοιότητα του αφομοιωμένου στοιχείου, ώστε να δεχτεί ότι το τάδε στοιχείο έφτασε σε μας από αυτή τη θρησκεία! Δηλαδή μέσα από τη σύγκριση των κοινών στοιχείων καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το τάδε στοιχείο μετανάστευσε από εδώ εκεί. Συνεπώς η μελέτη αυτή πρέπει να λέγεται «συγκριτισμός» από το ρήμα συγκρίνω!

Conko είπε...

Εξυπακούεται ότι εφόσον όλοι αντιλαμβανόμαστε για τι μιλάμε και συνεννοούμαστε, το "η" και το "ι" δεν παίζουν κανέναν ουσιαστικό ρόλο.
Αγαπητοί φίλοι Δείμε και Άθεε, όσον αφορά στην παράθεση της προέλευσης από την wikipedia, έγινε χωρίς να υπέχει θέση πηγής, μια και στην προηγούμενη ακριβώς πρότασή μου, γράφω "Για αυτό το τελευταίο δεν θυμάμαι την πηγή, αλλά την ψάχνω". Αναφορά κάνω και όχι τεκμηρίωση.

NoN SeRViaM είπε...

Είναι πολύ ενδιαφέρον το πως ο "μύθος" άλλαξε "νόημα" στην πορεία της ιστορίας, κάνοντας πολλές φορές δύσκολη εώς αδύνατη την διαλεύκανση των ορίων μεταξύ πραγματικού/φανταστικού/ευσεβούς πόθου/ και μύθου (με τη έννοια του "παραμυθιού).

Ακόμη -συγνώμη, αλλά..- βλέπω άλλη μια φορά το όνομα του Πλάτωνα να εμπλέκεται σε μια ιστορική παρανόηση.

Και τέλος, μου άρεσε και το απόσπασμα απ το προηγούμενο βιβλίο σου, το οποίο δεν έχω διαβάσει, αλλά δεν αποκλείεται σε πρώτη ευκαιρία.

Άθεος είπε...

Έγινε κατανοητό Conko.

Πίσω από κάθε ιδεαλιστική άποψη, βρίσκεται ο Πλάτωνας φίλε NoN SeRViaM.
Τελείωσε πρώτα αυτό και διαβάζεις και το προηγούμενο… πριν διαβάσεις και το επόμενο που έρχεται του χρόνου! Εκεί να δεις τι «ακούει» ο Πλάτων!

NoN SeRViaM είπε...

Εφιάλτης μου χει γίνει αυτός ο Πλάτωνας.
Κι έχω και κάτι φίλους.. Ελληναράδες, να μην πω τπτ άλλο και πας να τους πεις μια κουβέντα για τον Πλάτωνα κι είναι έτοιμοι να σε δείρουν.

Να πω και κάτι άσχετο, πραγματικά καταπληκτικός ο πίνακας του Δον Κιχώτε που έχεις βάλει στην ανάρτηση!.
Νταλί είναι? (Συγνώμη αλλά δεν ξέρω και ρωτάω.)

Άθεος είπε...

Μήπως εγώ ξέρω;
Ώρες έψαχνα στο internet να βρω κάτι αντιπροσωπευτικό του κειμένου
…και νομίζω το πέτυχα διάνα!

iamaticus είπε...

ΓΕΝΝΑΙΕ ΑΘΕΕ....

για καποιον ΠΟΥ ΨΑΧΝΕΙ....και του μελλει ΝΑ ΓΝΩΡΙΣΕΙ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ....

ο μυθος θα του χρησιμευσει για την ΤΕΛΕΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΑΥΤΑΠΑΤΗΣ ΤΟΥ.
...για αυτο οι ΜΥΘΟΙ ΕΠΙΜΕΝΟΥΝ+ΑΝΤΕΧΟΥΝ...ΠΑΡΑΛΟΓΑ!!!
ευχαριστιες

Άθεος είπε...

Σωστά το έπιασες iamaticus, οι μύθοι τελειοποιούν την αυταπάτη.
…εκτός κι αν γνωρίζουμε ότι πρόκειται για μύθους, οπότε τελειοποιούν την επίγνωσή μας!

zoyzoy είπε...

Εχεις σκοπό να παραθέσεις όλο το βιβλίο??
Αν είναι να το τυπώνω:ο
Πλάκα σου κάνω!

Νόμιζα ότι η έννοια των λέξεων παραμένει αιώνες η ίδια και δεν αλλάζει.
Με τους μύθους όμως διατηρήθηκαν τα Ομηρικά έπη η Ιλιάδα και η Οδύσσεια!

Καλό ΠΣΚ!

Άθεος είπε...

Ποιος είπε ότι με τα άρθρα αυτά παραθέτω το βιβλίο...
Πέρα από τον Πρόλογο, όπως έκανα και με το προηγούμενο βιβλίο μου, δεν σκοπεύω να παραθέσω τίποτα άλλο, τουλάχιστον μέχρι να χειμωνιάσει, οπότε τις κρύες μέρες του χειμώνα να θίξουμε κάποιες πλευρές του θέματος και να ταρακουνήσουμε τον κοιμισμένο μας νου. Αρκετά κράτησε νομίζω ο ύπνος!
Οι έννοιες των λέξεων, λοιπόν zoyzoy, αλλάζουν, όπως αλλάζουν και οι ιδέες σε κάθε εποχή. Σαν την μόδα είναι και αυτές.
Για τον Όμηρο, ανάποδα τα είπες. Ο Όμηρος κράτησε ζωντανό τον μύθο!
Τα ελληνόπουλα, μάθαιναν να διαβάζουν, διαβάζοντας Ιλιάδα και Οδύσσεια.
Μετά ήρθε ο χριστιανισμός και μείνανε όλοι αγράμματοι!
Τυχαίο;
Δεν νομίζω!

NoN SeRViaM είπε...

Λοιπόν, μετά από τόση ανάλυση, ίσως όντως να βασανίσαμε λίγο τη λέξη.

Αν όμως όπως παρατήρησε ο Conko κι ο Fidelio, και μετά και την ανάλυση του Άθεου, αν η διαφορά είναι θέμα ..προτίμησης στην ορθογραφία όντως είναι ανούσιο, αν όμως μιλάμε για τη διαφορα ανάμεσα στη "σΥγκριση" και τον σΗγκερασμό", νομίζω άξιζε τον κόπο.

Dyer είπε...

«Ιστορικά και η φύση της ανθρώπινης σκέψης πέρασε από διάφορα στάδια. Στην αρχή ήταν μυθολογική, μετά έγινε φιλοσοφική και τελευταία επιστημονική.»
Το γνωσιακό υπόβαθρο κάθε εποχής δικαιολογεί τον ανάλογο τρόπο σκέψης. Τα άλματα προς τα πίσω ή η στασιμότητα είναι αδικαιολόγητη.
Το βέλος της εξέλιξης σήμερα δείχνει την επιστημονική σκέψη, γέννημα της υλιστικής φιλοσοφίας, συνεπικουρούμενη από το τεχνολογικό υπόβαθρο που κατέχουμε. Κάθε άλλος τρόπος σκέψης ανήκει σε μια άλλη εποχή και είναι απαράδεκτη, οπισθοδρομική. Εκεί ανήκουν και οι θρησκείες οι οποίες βασιζόμενες στο μύθο εξελίχθηκαν σε μια ιδεαλιστική φιλοσοφία και εκεί παρέμειναν, ξεκομμένες από την σύγχρονη πραγματικότητα. Το οξύμωρο είναι ότι ενώ οι πιστοί των θρησκειών στη πράξη απολαμβάνουν τα επιτεύγματα της επιστήμης, η σκέψη τους για τον κόσμο βρίσκονται αιώνες πίσω.
Για το συγκρητισμός ή συγκριτισμός δεν έχω άποψη καθ ότι είμαι τραγικά ανορθόγραφος. Είναι τόσο σημαντικό;

Άθεος είπε...

Πολύ καλά τοποθετήθηκες Dyer. Οι θρησκείες, αρέσει δεν αρέσει σε μερικούς, όπως λέει και ο Hanbury Brown, αποτελούν υπόλειμμα ενός μουσειακού παρελθόντος.
Δεν θα αργήσει η εποχή που κι αυτές θα κατασταθούν απαρχαιωμένες σαν την μαγεία ή στην καλύτερη περίπτωση ένα περιττό νοητικό σχήμα, μια χαμένη υπόθεση.

NoN SeRViaM είπε...

Φίλε Άθεε
σ αυτή σου τη διαδρομή απ το μύθο στο λόγο, νομίζω εστίασες στο πιο κρίσιμο σημείο καμπής, τον μεσαίωνα, μιας και είναι η διαρκέστερη περίοδος στην ιστορική πορεία της ανθρωπότητας, κατά την οποία δεν έχουμε απλά "στασιμότητα",
-που κάποιες φορές είναι πιθανών και απαραίτητη, για την αφομοίωση απ την κοινωνία νέων ιδεών ας πούμε..-
αλλά έχουμε συνειδητά άλματα προς τα πίσω, σε πολύ καίριους τομείς της προσωπικής και κοινωνικής ανθρώπινης δραστηριότητας.

Άθεος είπε...

Γι αυτήν την περίοδο, ιδιαίτερα ο χριστιανισμός και μετά όλες οι άλλες θρησκείες θα έπρεπε να ντρέπονται, φίλε NoN SeRViaM. Και όταν αναφέρομαι στον χριστιανισμό, αναφέρομαι στο χριστεπώνυμο πλήρωμα που επωμίστηκε την στασιμότητα αυτή.
Οι πιστοί αυτοί ή νοητικά καθυστερημένοι είναι ή άσχετοι με την ιστορία.
Ποτέ δεν διδάχτηκαν τι έφταιξε και οδηγηθήκαμε σε κείνο τον σκοταδισμό…
Τα τρία άρθρα που θα ακολουθήσουν, θα φανερώσουν την εικόνα.

NoN SeRViaM είπε...

Φυσικά αγαπητέ φίλε, κανείς μας δε θα σκεφτόταν να "χρεώσει" στο.. ποίμνιο, το μοναδικό αυτό πισωγύρισμα στην ανθρώπινη ιστορία.

Φυσικά οι "εκκλησίες" της εποχής, πρωτοστατούσαν στη σύγχυση των αφελών που ακούμπαγαν πάνω τους κάθε τους ελπίδα, ανακατεύοντας τους μύθους με την ιστορία, το "Λόγο" με την επιστήμη, το χειροπιαστό με το φανταστικό.

Επίσης, διδακτικό είναι ότι το μακροβιώτατο, μακάβριο αλλά και μοναδικό στην ανθρώπινη ιστορία αυτό πισωγύρισμα, που έμεινε στα χρονικά με το κομψό όνομα "μεσαίωνας" ή, "τα σκοτεινά χρόνια", συνετελέσθη ακριβώς τη στιγμή, που σε ανατολή και δύση οι αποκαλυπτικές θρησκείες ζούσαν την περίοδο της μεγαλύτερής τους δόξας!

ο δείμος του πολίτη είπε...

conco, δεν έκανα κάποια μομφή. Κατάλαβα γιατί το έκανες (εξάλλου, στο διαδίκτυο δεν υπάρχουν πολλές ελεύθερες εγκυκλοπαίδειες για άμεση επιβεβαίωση... Και η ίδια η παραπομπή ήταν σε μία άκρως επιστημονική λογική. Εγώ απλά έκανα ένα γενικότερο φιλικό σχολιασμό.

άθεε, συμφωνούμε. ξεφύγαμε λιγάκι, αλλά το κάναμε στο πλαίσιο ενός διαλόγου και κανείς δεν ήθελε να το παίξει ανώτερος. Ωστόσο, διαφωνώ με τη θέση ότι λίγη σημασία έχει ο τρόπος γραφής, γιατί τότε θα γράφαμε τις λέξεις όπως θέλουμε και θα διαμορφώναμε άλλη ορθογραφία. Όλα έχουν τη σημασία τους, ανώνυμε σχολιαστή, ίσως όχι στην παρούσα ανάρτηση.

Άθεος είπε...

Δείμε του πολίτη, λίγη σημασία έχει ο τρόπος γραφής, στην προκειμένη περίπτωση. Για παράδειγμα στις λέξεις «χείρα» και «χήρα» ναι, γιατί τότε άλλο θα γράφαμε και άλλο θα εννοούσαμε. Στην προκειμένη περίπτωση, όταν διαβάζεις συγκρητισμός σε ένα βιβλίο και συγκριτισμός στο άλλο, να ξέρεις, πάντα το ίδιο νόημα θα έχουν. Γι αυτό και δεν υπάρχει σε κανένα λεξικό γραμμένες και οι δυο λέξεις με διαφορετική απόδοση νοήματος!
Για παράδειγμα όταν δεις αυτό το βιβλίο πώς ερμηνεύεις τη λέξη;
Σε καταλαβαίνω λοιπόν φίλε μου, όμως δεν έδωσες βάση στα προηγούμενα σχόλια που έκανα, ούτε σχολίασες τον σύνδεσμο που σας έδωσα.
Και για να βρεθούμε λίγο και στο θέμα της ανάρτησης: μόλις σ’ αυτήν έκανα λόγο για έννοιες που αλλάζουν με το χρόνο, όπως η λέξη «μύθος».
Αν κάποτε η διαφορά των Κρητικών ήταν σύμφωνη με την θρησκειολογική έννοια, εξήγησα γιατί δεν με καλύπτει αυτό. Και δεν πάει να το λέει και ο Μπαμπινιώτης… Και οι «βούλγαροι» γι’ αυτόν δεν είναι μόνο ένα διαφορετικό έθνος, αλλά έτσι μπορούν να ονομάζονται και οι βορειοελλαδίτες!
Αύριο ίσως καθιερωθεί και κάποιοι σχολιαστές σαν και μας σίγουρα θα αρχίσουν να ερίζουν για την ετυμολογία. Ή μήπως δεν έχεις δει να τσακώνονται και σήμερα φιλόλογοι για τις ρίζες άλλων λέξεων…
Τα ετυμολογικά λεξικά βρίθουν!

Άθεος είπε...

Σύνδεσμο εννοούσα αυτόν

φωτο vango είπε...

...μ' αρέσει, που το ψάχνεις κάθε θέμα σου γύρω-γύρω. Και μας βοηθάς να ψαχνόμαστε κι εμείς ...

Άθεος είπε...

Εμείς οι ηλεκτρονικοί είμαστε πρακτικά μυαλά!
Έτσι σκεφτόμαστε για κάθε τι. Αυτό είναι που μας διαφοροποιεί από τους ακαδημαϊκούς, φίλε vango. Ρίξε μια ματιά και στο σχόλιο αυτό και θα καταλάβεις.

φωτο vango είπε...

...επίτρεψέ μου να πώ ότι η πρακτικότητα του μυαλού δέν είναι αποτέλεσμα σπουδών-ενασχόλησης, αλλά, κυρίως, υπάρχει μέσα στο άτομο. Το άν η πρακτικότητα του νού βοηθιέται απο άλλους παράγοντες, δέν θά 'λεγα όχι, ναί, μπορεί & να βοηθιέται.. Στο χώρο αυτό 'διαβάζω' τους χαρακτήρες όλων όσοι κριτικάρουν, συμφωνούν, διαφωνούν, εντέλει παίρνουν μέρος. Το άν διαβάζω σωστά, είναι άλλο ερώτημα. Σάν ελεύθερο πνεύμα μάλλον, παρά σαν ηλεκτρονικός προσπαθείς να 'δείξεις' αλήθειες...

Άθεος είπε...

Αντιλαμβάνομαι τι λες φίλε vango, συμφωνώ!
Έτσι ακριβώς έχουν τα πράγματα.

Άνεμος είπε...

Καλησπέρα! Θα μυρίσω τα νύχια μου και θα πω...

Συν+κρίση=σύγκριση=αρχέτυπη αγέννητη έννοια που εκφράζει τη διαδικασία συνδυασμού διαφορετικών πραγμάτων που το ένα συμπληρώνει το άλλο, προς εξαγωγή συμπερασμάτων με βάση τη λογική.

Σύν+Κρήτη=σύγκρηση προερχόμενη όπως ειπώθηκε από την συνένωση των Κρητών, εναντίον του κοινού εχθρού.

Ωραία τα περί μύθου φίλε. Πάντως έχω ακούσει και μία ερμηνεία που δίνεται που έχει να κάνει με σύντομη καταγραφή πραγματικών γεγονότων...

Άθεος είπε...

Ωραία πρέπει να μυρίζουν τα νύχια σου anene!
Συμφωνώ με τις παρατηρήσεις σου.
Τέλος η ερμηνεία του μύθου σαν «καταγραφή πραγματικών γεγονότων» την έδωσα κι εγώ στην δεύτερη εκδοχή που την ανέφερα σαν φήμη, διήγηση ή ιστορία.

Τα βιβλία μου

Τα βιβλία μου
Ο ΝΕΟΣ ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ ανθολογία 5 διηγημάτων Ε.Φ. (2019 σελ. 204) Εκδόσεις ΕΝΑΛΙΟΣ

Τα βιβλία μου

Τα βιβλία μου
ΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΕΣ ΣΧΟΛΕΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ (2014 σελ. 306) Εκδόσεις ΕΝΑΛΙΟΣ

Τα βιβλία μου

Τα βιβλία μου
ΧΑΛΚΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ (2010 δοκίμιο 608 σελίδες) Εκδόσεις ΕΝΑΛΙΟΣ

Τα βιβλία μου

Τα βιβλία μου
Η ΚΤΗΝΩΔΙΑ ΤΗΣ ΑΓΙΟΤΗΤΑΣ (1998 μυθιστόρημα 348 σελίδες) Εξαντλημένο. Λίγα κομμάτια μόνο στο βιβλιοπωλείο "Βιβλιοχαμός" Μαυροκορδάτου 7 Αθήνα σε προσιτή τιμή. Τηλέφωνο 2103824629

ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΩΝ

1. Οι θρησκείες, το είπαμε πολλές φορές, δεν ενώνουν τους ανθρώπους. Τους χωρίζουν.

Λαίλαπα για την ανθρωπότητα οι θρησκείες, δηλητηριάζουν τη ζωή!

Όπως έλεγε και ο Βολτέρος «Εκείνοι που μπορούν να σε κάνουν να πιστέψεις σε ανοησίες, μπορούν να σε κάνουν να διαπράξεις και εγκλήματα»!

2. Διαβάστε στο άλλο blog Τετραφάρμακος, το επίκαιρο άρθρο Υπάρχει ζωή πριν το θάνατο;


3. Στο έτερο blog «Ας φιλοσοφήσουμε για τη φιλία» αναρτήθηκε νέο θέμα «Για τη φιλία και τη ζωή σύμφωνα με τον Επίκουρο»

4. Πρόσκληση για δράση: αιτήσεις κατάργησης προσευχής και θρησκευτικών συμβόλων στα σχολεία

5. Να και μια είδηση που ενδιαφέρει: Παιδική κατασκήνωση για...άθεους

Επιτέλους υπάρχει επίθεση στην οπισθοδρόμηση!

6. Αντικαταστήστε άχρηστες θρησκευτικές γιορτές με ουσιαστικές γιορτές που εξυψώνουν τον άνθρωπο και την αλήθεια!

Απολαύστε το Children of Evolution και την «Ημέρα της Εξέλιξης» σαν μια πιθανή γιορτή που δεν θα αργήσει να γιορταστεί απ’ όλους μας!

7. Επίσης μην ξεχάσετε κι αυτό: Is This The Real Thing


Σχολιάστε το blog στο σύνολό του

Σχολιάστε το blog στο σύνολό του
Κάντε κριτική, πέστε τη γνώμη σας. Πείτε τη γνώμη σας άφοβα, ελεύθερα, ξάστερα!
Λόγω μεγάλου αριθμού σχολιαστών, παρακαλώ στο τέλος των σχολίων επιλέξτε Νεώτερο ή πατήστε εδώ.





Χριστιανικοί Βανδαλισμοί

Δείτε το λογοκριμένο κομμάτι της ταινίας του Κώστα Γαβρά για τους βανδαλισμούς των Χριστιανών επί της Ζωοφόρου του Παρθενώνα ΕΔΩ.

Ντοκιμαντέρ του Bill Maher Religulous 1 έως 11 με ελληνικούς υπότιτλους

Δείτε το Ντοκιμαντέρ του Bill Maher με ελληνικούς υπότιτλους. Αν δεν εμφανίζονται υπότιτλοι, πατάτε το άσπρο τρίγωνο κάτω δεξιά ενώ παίζει το video και στην στήλη που εμφανίζεται ενεργοποιείτε τους υπότιτλους πατώντας το κουμπί CC. Καλή διασκέδαση. Religulous 1 Religulous 2 Religulous 3 Religulous 4 Religulous 5 Religulous 6 Religulous 7 Religulous 8 Religulous 9 Religulous 10 Religulous 11 …και μια μικρή συνέντευξη του Richard Dawkins στον Bill Maher για όλα

Η ΑΡΡΩΣΤΙΑ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ - Richard Dawkins

Παρακολουθήστε τις βλαβερές συνέπειες της θρησκείας μέσα από πέντε μικρά video του Richard Dawkins (μέσω paratiritis7's Channel) Αν δεν εμφανίζονται οι ελληνικοί υπότιτλοι ενεργοποιήστε τους με το κουμπί στη δεξιά κάτω πλευρά της οθόνης. Η ΑΡΡΩΣΤΙΑ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ video: 1-5