Η κίνηση είναι τρόπος ύπαρξης της ύλης.

Στην προηγούμενη ανάρτηση είδαμε πόσο ταλάνισε την επιστημονική κοινότητα η φυσική των αβαρών ρευστών, μέχρι να κατανοηθεί ότι η θερμότητα ήταν είδος κίνησης των μορίων του υλικού και όχι μια, διάφορη της ύλης, αβαρής ουσία (φλογιστόν) που μεταφερόταν από το ένα σώμα στο άλλο, όπως ακριβώς και ο ηλεκτρισμός ήταν κίνηση ηλεκτρονίων ανάμεσα στους πόλους της ηλεκτρεγερτικής δύναμης της πηγής, σαν ροή ηλεκτρικού ρεύματος. Μια ελκτική δύναμη θα μπορούσε να συνέχει τα μόρια όπως και μια αντίθετη δύναμη μπορούσε να τα απωθεί, όπως για παράδειγμα στον μαγνήτη ή στη διαστολή των αερίων.

Η ουράνια μηχανική θεμελιώθηκε επιστημονικά όταν ο Νεύτων καθόρισε ότι η δύναμη μεταξύ δυο σωμάτων εξαρτάται από τις μάζες επί το τετράγωνο της απόστασής τους, ενώ το γινόμενο της μάζας επί της επιτάχυνσης του σώματος εκφράζει την ίδια δύναμη που μπορεί να προκαλέσει μια κίνηση, τόσο για να εξηγήσει την πτώση ενός μήλου πάνω στη γη, όσο και την δύναμη που κινεί την Σελήνη στην τροχιά της γύρω από τη γη!

Έτσι απλά πρέπει να διατυπώνεται η αλήθεια και οι νόμοι να είναι κατανοήσιμοι και να περιγράφουν την πολυπλοκότητα της φύσης όσο γίνεται πιο απλά, όμως πρέπει απόλυτα να επιβεβαιώνονται και από το πείραμα, όπως επίσης πρέπει να έχουν και πρακτική εφαρμογή. Οι νόμοι για να ισχύουν, έλεγε ο Βάκων, πρέπει να επαληθεύονται και οι υποθέσεις όταν διαψεύδονται πρέπει να εγκαταλείπονται.

Στον κόσμο μας λοιπόν η κίνηση χαρακτηρίζει όλες ανεξαιρέτως τις μορφές ύπαρξης της ύλης, από το μικροσωμάτιο του ατόμου, μέχρι την κίνηση των γαλαξιών στο σύμπαν. Η κίνηση δεν είναι αναγκαίο να προκαλεί μόνο ποσοτικές διαφορές ή να εκφράζει μετατόπιση στο χώρο. Ενδοατομικά η κίνηση των σωματιδίων μεταλλάσσει τα σωματίδια σε άλλες ιδιότητες, ενδομοριακά δημιουργεί νέους χημικούς δεσμούς, στην αντίληψή μας οι κινήσεις προκαλούν ποικίλες ποσοτικές και ποιοτικές διαφορές εκφράζοντας την εξελικτική πορεία των πραγμάτων και στον διαστρικό χώρο η κίνηση και οι ιλιγγιώδεις ταχύτητες των σωμάτων «γεννούν» και «καταστρέφουν» πλανήτες, άστρα και γαλαξίες! Ούτε στην κατάσταση των -273⁰ C, το λεγόμενο απόλυτο μηδέν, δεν εξαφανίζεται η κίνηση μέσα στα άτομα. Τρόπος ύπαρξης της ύλης είναι λοιπόν η κίνηση, αφού χωρίς κίνηση δεν υφίσταται ύλη, αλλά και χωρίς ύλη δεν μπορεί να υπάρξει καμιά κίνηση, δείχνοντας με τον καλύτερο τρόπο ότι η κίνηση αποκαλύπτει την ιδιότητα του όντος! Γι αυτό και δεν μπορεί να θεωρηθεί νόμιμη η αναζήτηση οποιασδήποτε αιτιώδους κίνησης που δεν είναι υλική. Τέτοια λογική βρίσκεται εκτός πραγματικότητας! Τα συμπεράσματα που προκύπτουν από μια τέτοια υλιστική θεώρηση νομίζω εύκολα μπορούν να διαμορφώσουν μια μονιστική αντίληψη του κόσμου, όμως αυτό ας το αφήσουμε για το τέλος.

Συνεπώς πρέπει να αντιλαμβανόμαστε την κίνηση και πέρα από την μηχανιστική μετατόπιση. Υπάρχουν λοιπόν κινήσεις θερμικές, ηλεκτρομαγνητικές, ατομικές και πυρηνικές που δημιουργούν, εκτός από ποσοτικές και ποιοτικές διαφορές. Από την εποχή του Πλάνκ ήταν γνωστές οι τελευταίες σαν αλληλεπιδράσεις όπου ένα απειροελάχιστο ποσό της ύλης μπορούσε να μεταβιβαστεί, που ο γερμανός φυσικός ονόμαζε κβάντα ενέργειας. Αυτά αποτελούνται από την μικρότερη δυνατή ποσότητα ύλης, είτε πρόκειται για σωματίδιο είτε για το μικρότερο πακέτο ενέργειας. Αυτό το «κάτι» μπορεί να έχει χωρική ή χρονική διάσταση, μπορεί να αφορά ένα ηλεκτρομαγνητικό πεδίο ή ένα πεδίο βαρύτητας. Επίσης, όλες οι μορφές ενέργειας μπορούν να μετατραπούν σε άλλες. Η μοναδική δυσκολία που δυστυχώς αντιμετωπίζουμε ακόμα είναι η αλληλεπίδραση των τριών άλλων δυνάμεων (ηλεκτρομαγνητισμός, ασθενής και ισχυρά πυρηνική δύναμη) με την βαρύτητα προκειμένου να καταλήξουμε σε μια «Θεωρία των Πάντων»! Για να αντιληφθείτε τι είναι ύλη και πώς περιγράφεται ο κόσμος ανάμεσα στις αλληλεπιδράσεις των πιο πάνω δυνάμεων ετοιμαστείτε για μια σύντομη ξενάγηση στον έσχατο εξωτικό κόσμο του ατόμου, αρχίζοντας την περιγραφή από τις τέσσερις θεμελιώδεις δυνάμεις της φύσης.

Θα ξεκινήσουμε από την πιο γνωστή που κυριαρχεί στον άμεσο γνωστό μας κόσμο: την δύναμη της βαρύτητας. Είναι αυτή που μας κρατά δεμένους στη γη και ταυτόχρονα τους πλανήτες στην τροχιά τους γύρω από τον ήλιο, τα αστέρια μέσα σε έναν γαλαξία και τους γαλαξίες ανάμεσα στα γαλαξιακά σμήνη και συμπλέγματα και όλα μαζί μεταξύ τους, συνθέτοντας αυτό που λέμε σύμπαν. Η βαρυτική δύναμη, αν και ασθενέστερη από τις άλλες τρεις θεμελιώδεις δυνάμεις, είναι αυτή με την μεγαλύτερη εμβέλεια, είναι πάντα ελκτική παρόλο που οι γαλαξίες μεταξύ τους συνεχώς απομακρύνονται λόγω της βίαιης πρωταρχικής ώθησης (Big Bang).

Η ηλεκτρομαγνητική δύναμη εκδηλώνεται μέσω των ηλεκτρικών φορτίων της που άλλοτε τα έλκει και άλλοτε τα απωθεί. Και αυτή η δύναμη έχει μεγάλη εμβέλεια, αν και αισθητηριακά οι άνθρωποι, σε αντίθεση με κάποια πτηνά δεν την αντιλαμβάνονται. Στο άτομο όμως συγκρατεί τα ηλεκτρόνια στις τροχιές τους γύρω από τον πυρήνα, συνεπώς πέρα από την εκπεμπόμενη ενέργεια σαν κύμα στον χώρο του μακρόκοσμου, στον μικρόκοσμο εκδηλώνεται κυρίως σε ατομικό και μοριακό επίπεδο.

Η ισχυρή πυρηνική δύναμη στον άνθρωπο είναι ακόμα πιο ανεπαίσθητη από τις δυο προηγούμενες, όμως είναι η ισχυρότερη και η αναγκαιότερη που δημιουργεί την πυρηνική δομή του ατόμου αφού συγκρατεί στον πυρήνα τα πρωτόνια και τα νετρόνια. Χωρίς αυτήν δεν θα υπήρχε δομή της ύλης και όλα τα σωματίδια θα έπλεαν μέσα σε κάτι που θα έμοιαζε με σούπα.

Η ασθενής πυρηνική δύναμη είναι αυτή που προκαλεί την ραδιενεργό διάσπαση των πυρήνων του ατόμου. Αν και θα μπορούσε να μας βλάψει, όμως συμβάλει μέγιστα αρχικά στην ζωή των αστέρων, όπως στο υδρογόνο για παράδειγμα, όπου γίνεται σύντηξη μετατρέποντάς το σε ήλιο και σε άλλα βαρύτερα στοιχεία, εκπέμποντας παράλληλα και τεράστια θερμική ενέργεια στο χώρο, συμβάλλοντας έτσι στην εμφάνιση της ζωής αρχικά και της νοήμονος ζωής στη συνέχεια, στέλνοντας τα στοιχεία αυτά στο διάστημα με εκρήξεις. Πράγματι, αποτελούμαστε από αστρόσκονη.

Τώρα μπορούμε να ξεκινήσουμε το ταξίδι μας στον εξωτικό κόσμο του ατόμου και στα έσχατα δομικά συστατικά της ύλης.

Όλοι γνωρίζουμε από τι αποτελείται ένα άτομο, αν και η μικρογραφία του ηλιακού συστήματος μάλλον φαίνεται ξεπερασμένη μετά τις ερμηνείες που έκανε ο Μπορ. Όμως, για χάριν ευκολίας αρχικά θα το φανταστούμε στην κλασική του μορφή. Αποτελείται από έναν πυρήνα και γύρω του, σαν πλανήτες, να περιστρέφονται τα ηλεκτρόνια. Αυτά όμως δεν αποτελούν τα θεμελιώδη συστατικά του ατόμου. Ο βαρύς πυρήνας αποτελείται από πρωτόνια και νετρόνια. Όμως η εικόνα του πυρήνα γρήγορα άλλαξε με την κβαντομηχανική. Ούτε αυτά τα σωματίδια ήταν θεμελιώδη. Αρχικά ανάμεσα στα ηλεκτρόνια και τον πυρήνα βρέθηκε ένα ηλεκτρομαγνητικό πεδίο σαν το ελάχιστο ποσό της ακτινοβολίας, το κβάντο, το γνωστό μας φωτόνιο για να συγκρατούνται τα ηλεκτρόνια στις τροχιές τους. Όμως και η δομή του πυρήνα γρήγορα άλλαξε μόλις ο άνθρωπος κατάφερε να φτιάξει τους πρώτους επιταχυντές σωματιδίων. Τα βαριά σωματίδια του πυρήνα αλληλεπιδρούσαν με την ισχυρή πυρηνική δύναμη και γι αυτό ονομάστηκαν «αδρόνια», ενώ όσα αλληλεπιδρούσαν με την ασθενή δύναμη, ηλεκτρομαγνητικά, είχαν πολύ μικρές μάζες και ονομάστηκαν «λεπτόνια», όπως ήταν το ηλεκτρόνιο, το φωτόνιο και το νετρίνο.

Τα αδρόνια όμως δεν ήταν λίγα. Κάθε πρωτόνιο και νετρόνιο αποτελούνταν από τρία κουάρκς (quarks). Όταν ο Πωλ Ντιράκ προέβλεψε ότι κάθε σωματίδιο πρέπει να έχει και ένα αντισωματίδιο, τα «θεμελιώδη» συστατικά του ατόμου διπλασιάσθηκαν, αφού και τα πρωτόνια και τα νετρόνια απέκτησαν το αντίθετο ταίρι τους, ίδιο μεν αλλά με διαφορετικό ηλεκτρικό φορτίο. Έτσι, υπάρχουν έξι λεπτόνια που αντιστοιχούν στα έξι κουάρκς με απόλυτη αντιστοιχία συν τα αντισωματίδιά τους. Η αλήθεια είναι ότι όλα τα κουάρκς δεν συνθέτουν τα πρωτόνια και τα νετρόνια. Ένας συνδυασμός τριών κουάρκς ή ενός κουάρκ μαζί με ένα αντικουάρκ μπορούσαν να συνθέσουν ένα αδρόνιο, αν και κάποια κουάρκ με πείσμα έδειχναν να μην συνθέτουν τίποτα απολύτως. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτά θα πρέπει να αποτελούν απλά κάποια υπολείμματα της κοσμογονίας, σαν να λέμε αν πιστεύαμε σε Δημιουργούς, ότι αυτά αποτελούν τα σκουπίδια της Δημιουργίας! Δεν λέω, υπερβολικό να το παραδεχτεί αυτό ο πιστός! Ο θεός δεν αφήνει σκουπίδια! Ούτε στον χώρο βρέθηκαν κουάρκς να σουλατσάρουν μέσα στην διαστρική σκόνη. Μέσα στην διαστρική σκόνη όμως ή καλύτερα στο χώρο του σύμπαντος σουλατσάρουν ελεύθερα νετρίνα, αυτά τα μυστηριώδη λεπτόνια που με απειροελάχιστη μάζα, χωρίς ηλεκτρικό φορτίο και σπανιότατα να επιδρούν με άλλα σωματίδια να κατακλύζουν τα πάντα. Το παράξενο με αυτά τα λεπτόνια είναι ότι αποτελούν την μεγαλύτερη αφθονία στο σύμπαν, όμως και πάλι χωρίς να μπορούμε να τα εντοπίσουμε. Σκεφτείτε τώρα ότι για κάθε άτομο στο σύμπαν αντιστοιχούν ένα δισεκατομμύρια νετρίνα! Επίσης, για να αντιληφθείτε πόσο διαόλια είναι πρέπει να ξέρετε ότι εκατό τρισεκατομμύρια νετρίνα διαπερνούν το σώμα μας σε κάθε δευτερόλεπτο, που προέρχονται κυρίως από τις διασπάσεις στο κέντρο του ήλιου. Καθόλου άδικο λοιπόν δεν είχε ο ποιητής Τζων Απντάικ που το 1960 σε ένα ποίημά του τα αποκάλεσε «κοσμικά διαόλια»! Ίσως είναι και αυτά «σκουπίδια» της «δημιουργίας» αφού σύμφωνα με όσους παραδέχονται την δημιουργία του Σύμπαντος με το Big Bang, αυτά πρέπει να δημιουργήθηκαν όταν το σύμπαν ήταν νεώτερο των δυο δευτερολέπτων! Για να μην βγούμε από το θέμα, απλά πρέπει να σας ενημερώσω, ότι η ανίχνευσή τους καθίσταται δύσκολη λόγω των «θορύβων» από την κοσμική ακτινοβολία, γι αυτό και οι ανιχνευτές τοποθετούνται σε μεγάλα βάθη ωκεανών ή σε βαθειά ορυχεία. Φανταστείτε ότι μπορούν να ταξιδέψουν μέσα σε μόλυβδο μήκους ενός φωτός και να μην αλληλεπιδράσουν με κανέναν άτομο! Κι όμως, οι κυνηγοί νετρίνων κατάφεραν να τα ξεγελάσουν και να προδώσουν την παρουσία τους!

Τέλος, πρέπει να σας πω ότι οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ των σωματιδίων και των θεμελιωδών δυνάμεων γίνονται με ένα σωματίδιο φορέα. Οι φορείς ανταλλάσουν λεπτόνια και κουάρκς. Ανάμεσα σε μια ηλεκτρομαγνητική αλληλεπίδραση μεταξύ ηλεκτρονίων και κουάρκς φορέας είναι το φωτόνιο που δημιουργεί αντίστοιχα μια ηλεκτρική έλξη ή άπωση. Αντίστοιχα φορέας σε μια ασθενή αλληλεπίδραση είναι το σωμάτιο W και στην ισχυρή αλληλεπίδραση ανάμεσα στα κουάρκς είναι τα γλοιόνια. Και η βαρύτητα έχει φορέα, το βαρυτόνιο, αν και δύσκολα ανιχνεύεται λόγω της ασθενικής της δύναμης! Σήμερα «Μεγάλες Ενοποιητικές Θεωρίες», όπως η GUT (Grand Unified Theories) ενοποιούν την ηλεκτρασθενή δύναμη με την ισχυρά με την προσδοκία ότι γρήγορα θα ενοποιηθούν όλες οι θεμελιώδεις δυνάμεις μεταξύ τους.

Με τις λίγες αυτές πληροφορίες που σας έδωσα μπορεί να γίνει κατανοητή όχι μόνο η δομή της ύλης σήμερα αλλά το πώς και το γιατί διαμορφώθηκε έτσι κατά την «δημιουργία» η οποία κράτησε δισεκατομμύρια χρόνια μετά την πρωταρχική έκρηξη.        

   Τέλος, πρέπει να αναφέρω ότι εκτός από την ανόργανη μορφή της ύλης υπάρχει και η οργανική που χαρακτηρίζει τη ζωντανή ύλη που η γνώση μας γι αυτήν απαιτεί έναν συνδυασμό πολλών επιστημονικών κλάδων όπως της φυσικής, της χημείας, της βιολογίας και άλλων.

Τρόπος ύπαρξης της ύλης είναι λοιπόν η κίνηση. Επιτρέψτε με όμως να επαναληφθώ, στα ουσιωδέστερα, για δώσω την έμφαση: χωρίς κίνηση δεν υφίσταται ύλη, αλλά και χωρίς ύλη δεν μπορεί να υπάρξει καμιά κίνηση, δείχνοντας με τον καλύτερο τρόπο ότι η κίνηση αποκαλύπτει την ιδιότητα του όντος! Γι αυτό και δεν μπορεί να θεωρηθεί νόμιμη η αναζήτηση οποιασδήποτε αιτιώδους κίνησης που δεν είναι υλική. Τέτοια λογική βρίσκεται εκτός πραγματικότητας! Τα συμπεράσματα που προκύπτουν από μια τέτοια υλιστική θεώρηση νομίζω εύκολα μπορούν να διαμορφώσουν μια μονιστική αντίληψη του κόσμου.

   

Ο πραγματικός μας κόσμος δεν αποτελείται μόνο από γαλαξίες, ήλιους, πλανήτες και διαστρική σκόνη. Μέσα στον διαστρικό χώρο καταφέραμε να εντοπίσουμε μυστηριώδη αντικείμενα, όπως τα πάλσαρς, τις μαύρες οπές, και στα όρια του «παρατηρήσιμου» σύμπαντος, τα μυστηριώδη κβάζαρς. Καταφέραμε να εντοπίσουμε απίθανα μυστηριώδη αντικείμενα ανεπαίσθητης μάζας και αμυδρών πεδίων, όπως φωτόνια, νετρίνα, ακτινοβολίες και πεδία σε υπέρ υψηλές συχνότητες. Επίσης καταφέραμε να προβλέψουμε την ύπαρξη της σκοτεινής ύλης και ενέργειας που επηρεάζουν την συμπαντική βαρύτητα και ακολούθως την εξέλιξη του σύμπαντος, όμως πουθενά, δεν εντοπίσαμε, αλλά ούτε χρειάστηκε να προβλέψουμε την ύπαρξη καμιάς πνευματικής δύναμης, που υποτίθεται θα μπορούσε να αποτελέσει το αίτιο της κοσμογέννησης.

Σας φαίνεται αφελής η απορία; Με την ίδια απορία ο Γαλιλαίος αντιμετώπισε την αφέλεια της εκκλησίας όταν από τον φακό του τηλεσκοπίου του, πάπας και καρδινάλιοι, εξέφρασαν την απορία τους ξεχωρίζοντας την ανοησία από την λογική. Χιλιάδες χρόνια οι πιστοί πίστευαν ότι ο ουρανός και τα άστρα είναι η κατοικία των θεών. Πουθενά δεν είδαν το θεό να κινεί τις ουράνιες σφαίρες και όμως συνεχίζουν να επιμένουν ότι κανένας δεν έχει το δικαίωμα να εκφράζει αντιρρήσεις στην «αλήθεια» της Αγίας Γραφής. Έτσι, ο Γαλιλαίος εκφράζοντας τις αστρονομικές του απόψεις, εκτοπίζοντας τη γη από το κέντρο του κόσμου και διδάσκοντας ότι κινείται, βρέθηκε ύποπτος και καταδικάστηκε νομίζοντας ότι μπορούσε να υποστηρίξει απόψεις που αντικρούουν την Αγία Γραφή που υποτίθεται μας εδόθη αποκαλυπτικά!

Πειράματα στον μεγαλύτερο επιταχυντή αδρονίων, του Cern, δεν προέβλεψαν καν την ύπαρξη μιας «πνευματικής» δύναμης που σαν αίτιο να προκαλεί το παραμικρό υλικό αποτέλεσμα και με βαρύγδουπα δόγματα μας καλούν να πιστέψουμε σε άϋλες ενεργειακές ψυχές, σε παραδεισένιους κόσμους και κολασμένους τόπους χωρίς να ντρέπονται ούτε για τα γράμματα που έμαθαν.

Πουθενά στην αναζήτηση της αλήθειας του φυσικού κόσμου δεν αναζητήθηκε καμιά δύναμη και κανένας θεός, σαν αναγκαίο αίτιο, που να προκαλεί την παραμικρή κίνηση έστω και του πιο ανεπαίσθητου φαινομένου. Μετά από τόση αναζήτηση με τα θεμελιώδη συστατικά της ύπαρξης, σαν να μην πέρασε ούτε λεπτό από εκείνη τη απάντηση του Λαπλάς στην ερώτηση του Ναπολέοντα ότι, διαβάζοντας την φυσική του, ούτε μια φορά αναφέρθηκε στο θεό αποστομώνοντάς τον με τη φράση «Μεγαλειότατε δεν μου χρειάστηκε να κάνω μια τέτοια υπόθεση».

 Σύμφωνα λοιπόν με τα πιο πάνω, τα πνευματώδη όντα των πρωτόγονων λαών, μόνο ως αποκυήματα της φαντασίας μπορούν να λογισθούν και αφού, σαν φυσικές δυνάμεις, είναι ανύπαρκτες και δεν επαληθεύονται πειραματικά αναμφισβήτητα σημαίνει ότι παταγωδώς διαψεύδονται και γι αυτό άμεσα πρέπει να εγκαταλειφθούν!