Άθεος ή αθεϊστής; Περί αθεΐας, αθεϊσμού και παράλογων ορισμών ο λόγος

Τελευταία κάνουν την εμφάνιση τους κάτι ειδήμονες λεξιπλάστες που ευελπιστούν να διαστρεβλώσουν λέξεις, έννοιες και ετυμολογία. Περιττό να συμπληρώσω πως μαζί τους παίρνουν και τους αφελείς, διανοητικά δυσκίνητους, που τεμπελιάζουν να βάλουν το μυαλό τους σε κίνηση. Για να λέμε και του στραβού το δίκιο, εκεί αποσκοπούν οι διαστρεβλωτές της αλήθειας.
Να τι έχει ο πάγκος του κατεργάρη σήμερα…
Η αθεΐα, λένε, είναι… θρησκεία!
Ακόμα και τόσο παράλογα συμπεράσματα μπορεί να κάνει κάποιος αν πιστέψει πως η θρησκεία είναι έμφυτη στον άνθρωπο. Βλέποντας κάποιους να απαλλάσσονται από αυτή, θέλουν να τους τη φορτώσουν ξανά. Θυμούνται βέβαια και από το κατηχητικό που τους έλεγαν, άλλοι ειδήμονες, πως δεν υπάρχει αθεΐα, ότι όλοι έχουν κάποιο θεό μέσα τους κι άλλα τέτοια φαιδρά και ανυπόστατα με την πραγματικότητα πράγματα. Κάποιοι, φαίνεται, αρχίζουν να χάνουν τη ψυχραιμία τους βλέποντας και διαισθάνοντας ότι, στην εποχή μας όλα αλλάζουν και στη σκέψη αυτή, στην κυριολεξία, πελαγώνουν!

Όμως, ας τελειώνουμε με αυτή την ηλίθια λογική!

Άλλο είναι να ασχολείσαι με την αρρώστια κι άλλο να είσαι άρρωστος!Όμως δεν θέλουμε τίποτα να πέσει χάμω. Θα αντισταθούμε στον εκβαρβαρισμό της λογικής όσο ανεπαίσθητος και να είναι!
Όταν λέει κάποιος ότι η αθεΐα είναι θρησκεία είναι σαν να παραδέχεται ότι ο άθεος αφού έχει μία θρησκεία δεν είναι ούτε άθρησκος!

Ισοπεδώσαμε όλες τις λέξεις… Μα… το ενυδρείο τι ρόλο παίζει εδώ;

Αν κάποτε οι λογής-λογής αιρετικοί ήταν για τους χριστιανούς άθεοι, όπως και οι διαφορετικής θρησκείας πιστοί είναι άθεοι και αυτοί, όπως και οι λάτρεις των αρχαίων θρησκειών… τώρα ο όρος αυτός δεν μας ικανοποιεί και όλοι οι άθεοι είναι θρησκευόμενοι και… θεούσοι! Σαν να λέμε «και όσοι δεν μαζεύουν γραμματόσημα είναι χομπίστες»!
Κάπου στο ίντερνετ το διάβασα αυτό, προσπαθώντας ο επινοητής του να αντισταθεί σε μια τέτοια λογική, όπου ο άθεος ονομάζεται θρησκευόμενος (δηλαδή η αθεΐα είναι θρησκεία) επειδή έτσι βόλευε κάποιον θεόπληκτο. «Αν κάποιος» λέει «που μαζεύει γραμματόσημα λέγεται χομπίστας, τότε κι αυτός που δεν μαζεύει… πάλι χομπίστας λέγεται»!
Όμως ας χρησιμοποιήσω καλύτερα ένα δικό μου παράδειγμα.
Αν όσοι δεν ξέρουν γράμματα είναι αναλφάβητοι, όσοι ξέρουν… πάλι αναλφάβητοι είναι!
Βέβαια, αν αυτό το δεχτούμε σαν αξίωμα, τότε και οι άθεοι… είναι θρήσκοι, όπως και οι χριστιανοί. Άρα όλοι οι άθεοι… είναι χριστιανοί.
Τι λογική!
Μου θυμίζει τους συνειρμούς του ενυδρείου.«Όποιος έχει ενυδρείο, επειδή του αρέσει η θάλασσα και οι γυναίκες, είναι άνδρας. Όποιος δεν έχει ενυδρείο … είναι αδελφή»! Δείτε εδώ: Όποιος δεν έχει ενυδρείο... είναι αδελφή
Αλήθεια, εσείς οι πονηροί κατεργάρηδες έχετε ενυδρείο;

Φυσικά αντιμετωπίζω το θέμα από τη γελοία του πλευρά, αφού δεν χρήζει σοβαρότερης ανάλυσης και γι αυτό και δεν αναφέρομαι στην φιλοσοφία (βασικό πρόβλημα της φιλοσοφίας), σε ζητήματα ιερατείου, λατρείας, καθιέρωσης ιεροτυπικών και αποδοχής κάποιου υπερβατικού κόσμου, πράγματα τα οποία ο άθεος τα καταδικάζει απερίφραστα και αμετάκλητα. Οι διαφορές αυτές, άλλωστε, τον καθιστούν απέναντι σε κάθε θρησκεία και κάθε υπερβατική ιδέα. Ο άθεος για να το πούμε ξάστερα, όχι σε κάποιο θεό δεν πιστεύει αλλά ούτε φετίχ δεν μπορεί να αναγνωρίσει, δεν δέχεται καμιά δεισιδαιμονία και δεν δένεται στο άρμα κανενός. Πιστεύει ακράδαντα στις δυνατότητες του ανθρώπου. Βρίσκεται σε ένα κόσμο που διέπεται από φυσικούς νόμους και ορθολογισμό. Πάνω από αυτά δεν μπορεί να δεχτεί τίποτα απολύτως!
Λίγο πιο πέρα, στον πάγκο τους, οι διαστρεβλωτές της αλήθειας, προσπαθούν να αλλάξουν τις ταυτόσημες έννοιες των λέξεων «άθεος» και «αθεϊστής»!
Στην κυριολεξία μας βγάζουν από τα ρούχα μας, όσο αυτοί διαρρηγνύουν τα δικά τους, στην προσπάθεια να διαστρέψουν την ετυμολογία των λέξεων. Εδώ δεν θα ασχοληθούμε με την εννοιοκρατία, δηλαδή την ανοητο-εννοιολογία των εννοιοκρατικών, αλλά με την λογική των λέξεων, όπως αυτή καθορίζεται από την υπάρχουσα λεξικολογία ή αν θέλετε με αυτό που λέγεται νοηματική ή ορθοσημαντική!

Αθεϊστής = ο οπαδός του αθεϊσμού.
Αθεϊσμός = φιλοσοφική θεωρία που αρνείται την ύπαρξη του θεού.
Άθεος = αυτός που δεν πιστεύει στο θεό.

Καμιά εννοιολογική διαφορά δεν προκύπτει ανάμεσα στην αθεΐα και στον αθεϊσμό που είναι το ίδιο πράγμα. Η αθεΐα είναι «η έλλειψη πίστης στην ύπαρξη του θεού» και ο αθεϊσμός είναι «η φιλοσοφική θεωρία που αρνείται την ύπαρξη του θεού». Άθεος αυτός που δεν πιστεύει στην ύπαρξη του θεού και αθεϊστής ο οπαδός της θεωρίας του αθεϊσμού!
Γραμματικά ο άθεος είναι επίθετο, ενώ ο αθεϊστής ουσιαστικό, όπως για παράδειγμα αντίστοιχα οι λέξεις χρηματικός και χρηματιστής. Ο πρώτος αναφέρεται στα χρήματα και ο δεύτερος τα διαχειρίζεται!
Ας πάμε τώρα και στις τρεις αντίθετες λέξεις, για να επιβεβαιωθεί και να ετυμολογηθεί το στερητικό «α».

Θεϊστής = οπαδός του θεϊσμού.
Θεϊσμός = φιλοσοφική θεωρία που δέχεται την ύπαρξη του θεού.
Ένθεος = αυτός που πιστεύει στο θεό.
(Εξαιρούμε τον όρο «θεϊσμό» υπό την έννοια του ντεϊσμού, της φυσικής θρησκείας δηλαδή που εμφανίστηκε στη Γαλλία τα χρόνια της επανάστασης, και των οπαδών τους «θεϊστών» για να μην αναφερόμαστε στη λαϊκή έκφραση «θεούσος» κατά το «θεούσα» που συχνά λέμε για να εκφράσουμε την υπερβολή στην πίστη).
Με το στερητικό «α» δείχνουμε στέρηση, άρνηση ή κατά μια έννοια αντίθεση. Φυσικά στη λέξη Ένθεος δε γίνεται Αένθεος αλλά Άθεος. Γιατί αν ο Ένθεος (Εν+θεός) είναι αυτός που εμπνέεται ή διακατέχεται από το θεό, Άθεος είναι εκείνος που στην φιλοσοφία του παντελώς απουσιάζει η ιδέα του θεού. Η έννοια του θεού στερείται.Όμως με το πρόθεμα αντί η λέξη δηλώνει αντικατάσταση και αλλαγή. Με τη λέξη αντίθεος (αντί + θεός) εννοούμε αυτό που είναι αντί του θεού ή και του αντιπάλου του, γι αυτό μπορεί να πάρει και την έννοια του Σατανά, του Διαβόλου. Όμως με τη λέξη αντιθεϊσμό δεν εννοούμε τον αθεϊσμό αλλά αυτό που αντικαθιστά τον θεϊσμό! Τι σημαίνει αυτό; Τρέχα γύρευε! Ας μας πουν αυτοί που χρησιμοποιούν αυτή τη λέξη. Προφανώς είναι αυτό που εκφράζει αντίθετη θέση απ’ ότι εκφράζει ο θεϊσμός, όπως για παράδειγμα οι ενέργειες του Σατανά ενάντια στη βούληση του θεού. Κάτι παρόμοιο με τη φιλοσοφία του Κακού στη δυϊστική φιλοσοφία.

Όπως και η λέξη αντιθεΐα που εκφράζει όχι την άρνηση της ύπαρξης του θεού αλλά αυτό που αντιτίθεται στην ιδέα του θεού.
Το πρόθεμα «αντί» δεν μπορούμε να το χρησιμοποιούμε αυθαίρετα όπως μας αρέσει και πολύ περισσότερο να του δίνουμε έννοιες της αρεσκείας μας (εννοιοκρατία).
Λέξεις «αντιαθεϊσμός» και «αντιαθεϊστής» δεν υπάρχουν γιατί δυο αρνήσεις μας κάνουν μια κατάφαση, συνεπώς δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ταυτόχρονα. Εξάλλου το πρόθεμα «αντί» δεν στερεί όπως το στερητικό «α» την έννοια της λέξης, αλλά σαν συνθετικό δίνει στη λέξη την έννοια του αντιθέτου και του υποκατάστατου, όπως στη λέξη «αντίθεος», όπου ο διάβολος υποκαθιστά το θεό.
Στο χριστιανισμό όπως και πριν από αυτόν η αθεΐα είχε και τη σημασία της πίστης σε ψεύτικους θεούς, δηλαδή τους θεούς που δεν δεχόμαστε εμείς, συνεπώς έκφρασε και ασέβεια. Όρος καθαρά υποκειμενικός, γι αυτό λέξεις που χρησιμοποιούνται υποκειμενικά πρέπει να αποφεύγονται. Οι λέξεις που χρησιμοποιούμε πρέπει να είναι κοινά παραδεκτές, δίνοντας μεγαλύτερο βάρος στην νοηματική τους σαφήνεια, όπως έλεγε και ο Επίκουρος.
Εξ’ αιτίας όλων αυτών που αναφέρθηκαν πιο πάνω, πρέπει να υπογραμμίσουμε και την έννοια της λέξης «άθεος».
Πέρα από την έννοια που έχει στην λεξικολογία, η λέξη αυτή τόσο παρεξηγημένη στη διάρκεια της ιστορίας, συχνά οι πολέμιοι της αθεΐας της έδιναν και διαφορετικό νόημα. Στην αρχαιότητα ήταν όσοι αμφισβητούσαν την παραδοσιακή θρησκεία, όπως ο Πρωταγόρας, ο Ευήμερος, ο Διαγόρας, ο Θεόδωρος, ο Ξενοφάνης, για διαφορετικούς λόγους στον καθένα. Ακόμα και ο Σωκράτης, που τόσο πολύ πίστευε, καταδικάστηκε για αθεΐα, για ασέβεια στα κοινά. Στο χριστιανισμό, κάτω από το βάρος της δογματικής, άθεοι χρίστηκαν ακόμα και οι αιρετικοί της ίδιας δοξασίας με τους ίδιους! Πρωτίστως όμως πήραν το όνομα αυτό οι Έλληνες… σαν ειδωλολάτρες και αργότερα οι μάγοι, οι σατανιστές, οι αλλόθρησκοι και τέλος όσοι ασχολήθηκαν με τις επιστήμες! Αντιλαμβάνεται λοιπόν κανείς πόσο διαστρεβλώνεται η έννοια της λέξης αυτής από τους χριστιανούς!
Ο αθεϊσμός, για τον χριστιανισμό, ήταν έγκλημα και τιμωρούνταν με θάνατο (Μπρούνο, Σερβέτους).
Σε γενικές γραμμές, ακόμα και σήμερα, η αθεΐα, για τους χριστιανούς, είναι λέξη συνώνυμη με τους Επικούρειους, τους άπιστους, τους ασεβείς, τους μηδενιστές, τους κακούς, τους αλήτες και τους λωποδύτες! Η έννοια της αθεΐας στη διάρκεια της ιστορίας, συνεχώς άλλαζε κάτω από την προσηλυτική οπτική των χριστιανών. Η αθεΐα όμως έχει τη δική της ιστορία και κυρίως, μια και μοναδική έννοια που προσδιορίζει τη φιλοσοφία του αθεϊσμού.
Αρχίζει με την απαρχή της ελληνικής φιλοσοφίας. (Θαλής, Δημόκριτος, Επίκουρος) στην προσπάθεια των πρώτων φιλοσόφων (Ιωνική σχολή) να εξηγήσουν τον κόσμο.
Το μεσαίωνα είναι σχεδόν άφαντος. Αργότερα διανύει τον εμπειριοκριτισμό και την φυσιοκρατική φιλοσοφία του 16ου και 18ου αιώνα (Μπαίηκον, Ντεκάρτ, Χομπς) και του Γαλλικού Διαφωτισμού με τους άθεους φιλόσοφους και εγκυκλοπαιδιστές (Χόλμπαχ, Ντιντερώ) και ο μηχανιστικός υλισμός καταλήγει στον Διαλεκτικό Υλισμό που θεωρείται πια μία ολοκληρωμένη επιστημονική θεωρία, η πιο γνήσια έκφραση του αθεϊσμού, που εξηγεί τον κόσμο υλιστικά και νομοτελειακά (Μαρξ, Ένγκελς).
Ο αθεϊσμός τώρα γίνεται τρόπος ζωής και οι βασικές αρετές που υποτίθεται εκπορεύονταν από το θεό, για τον άθεο γίνονται ΚΑΘΗΚΟΝ για μία έντιμη και ολοκληρωμένη ζωή στην οποία δικαίωμα έχουν ανεξαρτήτως όλοι οι άνθρωποι, χωρίς διάκριση! Δεν εκπορεύονται από κανέναν θεό. Δεν επιβάλλονται από καμιά θρησκεία, ούτε θεσμοθετούνται από απεσταλμένους του. Οι αρετές πάντα υπήρχαν, απλά αναζητούσαν εκφραστές στην πράξη, να γίνουν τρόπος ζωής, χωρίς επιβολή με την ανταμοιβή και την καταδίκη, χωρίς το κίνητρο της ανταπόδοσης και το φόβο της τιμωρίας. Η αρετή περικλείει μέσα της την ανιδιοτέλεια. Όχι τώρα, ανέκαθεν έτσι ήταν. Οι λεγόμενες «Αποκαλυπτικές θρησκείες» αποτέλεσαν την παραφωνία στον κανόνα αυτό.
Όταν η αρετή γίνεται καθήκον, η θρησκεία όχι μόνο γίνεται περιττή, αλλά και επιζήμια.Όταν το αντιληφθούμε αυτό τότε σημαίνει ότι μάλλον ήρθε η ώρα να αλλάξουμε σελίδα και τρόπο ζωής. Ήρθε η ώρα να δούμε τη ζωή με άλλα μάτια.
Λάτρης της Αρετής είναι αυτός που έχει την ικανότητα να αρμόζει, να ωφελεί, να συνδέει, να αρέσει, να είναι ανώτερος και όσο πιο ηθικός μπορεί. Πουθενά, η αρετή, δεν συνδέεται με το σώσιμο της ψυχής! Όταν το άτομο μπορεί να συνδέσει το καλό χωρίς καταναγκασμό ή ωφελιμισμό τότε πραγματικά μπορείς να λέγεσαι άθεος, αφού απορρίπτοντας την ιδιοτελή προσφορά για τη σωτηρία της ψυχής σαν ανταμοιβή, μπορείς να καυχηθείς για τον ανιδιοτελή σου αγώνα, για τον άνθρωπο, τη φύση, τον πλανήτη και το σύμπαν ολόκληρο! Να γιατί η αθεΐα είναι αρετή!

Βασανιστήρια, πίστη και νευροθεολογία

Μία φορά κι έναν καιρό, τότε που η χριστιανοσύνη απέκτησε τη δική της εξουσία, επί Βυζαντίου, υπήρχε στην Καισάρεια ένας κόλακας, σωστή μουσίτσα. Μαζί με την «Εκκλησιαστική Ιστορία» του χάλκευσε και την ιστορία, γενικά, όπου ήταν δυνατόν και μας χόρτασε με ψέματα. Πλαστογράφος με τα όλα του!
Αν έλεγε αλήθειες, θα ήταν κόλακας;
Τον έλεγαν Ευσέβιο.

Μετά την άνοδο του Χριστιανισμού παντού διατυμπάνιζε ότι οι καιροί ήταν χαρμόσυνοι και οι άνθρωποι, επιτέλους, ευημερούσαν, σαν χριστιανοί, φανερώνοντας παράλληλα την ευμένεια του θεού προς τους ανθρώπους!
Τι χριστιανικές μεγαλοστομίες και ιερά ψεύδη!
Όμως απ’ τη ρήση της «Αποκάλυψης του Ιωάννη», «Ο άνομος ας ανομήσει περισσότερο και ο δίκαιος ας γίνει περισσότερο δίκαιος» οι επίγονοι του Ευσέβιου φαίνεται διάλεξαν τους πρώτους.
Μιμήθηκαν τους διώκτες τους, τους Ρωμαίους, και τους ξεπέρασαν.
Η εικόνα στο Βυζάντιο με τους ακρωτηριασμούς θα πάρει μεγάλη έκταση τον επόμενο αιώνα που ο Ιουστινιανός θα αναγκαστεί με νόμο (Νεαρά 134.3) να προτρέψει «μίαν μόνον χείρα τέμνεσθαι» προκειμένου να αποτρέψει την αποτρόπαιη εικόνα των αναπήρων και το οικονομικό κόστος που, τέτοιες αναπηρίες, επέφεραν στο κράτος!

Δεν ήταν καθόλου δύσκολο να βρεθεί κανείς με κάποια κατηγορία που επέσυρε τον ακρωτηριασμό. Λίγο κλέψιμο στο ζύγι ή στη γη, οργώνοντας μια πιθαμή από το χωράφι του διπλανού ή κλέβοντας λίγα σταφύλια από το ξένο αμπέλι, κινδύνευε κανείς να χάσει το χέρι του. Πίσω από την καταδίκη της αλητείας βρισκόταν ο ακρωτηριασμός και των δύο ποδιών. Πίσω από την προδοσία, ο εκτυφλωτισμός και από τη βρισιά η γλωσσοτομία από το φάρυγγα. Πίσω από τη μοιχεία και παιδεραστία ο ευνουχισμός, η φύτευση μυτερών καλαμιών στην ουρήθρα και άλλα επώδυνα μαρτύρια, ταυτοπάθειας που πολλές φορές ήταν θανατηφόρα όπως η καυλοκοπία και το παλούκωμα.
Περπατούσε κανείς στους δρόμους του Βυζαντίου και έβλεπε παντού το ίδιο θέαμα. Ανάπηρους με κομμένα χέρια και πόδια, τυφλούς να αιμορραγούν απ’ τις κόγχες των ανύπαρκτων ματιών τους. Ανθρώπους τέρατα, χωρίς γλώσσα, μύτη και αφτιά, κλαδεμένους σαν δέντρα και μαζεμένους από τρόμο και πανικό.
Για την αποτρόπαιη εικόνα των βασανιστηρίων και των καθημερινών πυρών, που άναβαν το Μεσαίωνα στη Δύση, θα μιλήσουμε μία άλλη φορά. Το θέμα μας σήμερα είναι άλλο και λέγεται νευροθεολογία.
Τι είναι όμως εκείνο που ένα καλό άνθρωπο τον κάνει τόσο βίαιο και κακό με τους άλλους;

Ο Άρθουρ Καίσλερ στο βιβλίο του «Ένα φάντασμα στη Μηχανή» δεν μπορεί να πιστέψει πως γίνεται σε όλες τις χώρες να έχουν φουντώσει τα πιο σατανικά πάθη της ανθρώπινης καρδιάς στ’ όνομα της θρησκείας, χωρίς να κλονίζεται η πίστη των πιστών της. Πίστευε ότι «η φλέβα παραίσθησης που διατρέχει την ιστορία μας» σίγουρα πρέπει «να οφείλεται σε κάποια ενδημική μορφή παράνοιας που είναι εγγενής στα κυκλώματα του ανθρώπινου εγκέφαλου».

Στην έρευνα που έκανε ο Άρθουρ Καίσλερ κατέληξε ότι κάποιο λάθος πρέπει να έγινε στην διάρκεια εξέλιξης του ανθρώπινου εγκεφάλου.Αυτή η φλέβα παράνοιας ώθησε τον άνθρωπο να ταυτίσει την πορεία της ζωής του με τον αγώνα για τη σωτηρία της ψυχής του, με τρόπο ανήθικο μπορεί να πει κανείς. Ή για να το πούμε διαφορετικά, ο αγώνας για τη σωτηρία της ψυχής ώθησε τον άνθρωπο σε μεθόδους ανάρμοστες με το «αγαπάτε αλλήλους». Την ευθύνη για μία τέτοια συμπεριφορά, αναμφίβολα, είχε η συμμετοχή του πιστού σε αυτό που λάτρευε, με τη βοήθεια μιας ολοκληρωτικής συναισθηματικής τάσης, της ταύτισης, όπως την ονόμαζε.

Είχε δίκιο ο φυσικός Χ. Μπόντι που θεωρούσε τη θρησκεία «σοβαρό και καθ’ έξιν κακό» αφού οι πιστοί, όπως έλεγε, «κάνει τους καλούς να εκτελούν πράξεις ανείπωτης φρίκης».
Η συμπεριφορά αυτή πολλές φορές οδηγεί σε πρωτόγονα επίπεδα, φόβου, οργής και όργια συλλογικού μίσους και εκδικητικότητας που έχει σαν αιτία αυτό που οι αρχαίοι Έλληνες, σε κοσμικό επίπεδο, ονόμαζαν κοσμική συμπάθεια και ο Καίσλερ, σε προσωπικό επίπεδο, ονόμαζε ταύτιση. Να ένα παράδειγμα που χρησιμοποιούσε ο ίδιος

«Όταν συμπονάτε το μικρό Όλιβερ Τουίστ, αισθάνεστε σαν συνέπεια αυτής της συμπόνιας τη διάθεση να πνίξετε το Φάγγιν με τα ίδια τα χέρια σας. Η συμμετοχή είναι μία αυτοϋπερβατική, καθαρκτική εμπειρία. Αλλά μπορεί να ενεργήσει σαν ένας φορέας οργής – η οργή σαν μία συγκίνηση υποκατάστατη, συνειδητοποιημένη για το λογαριασμό κάποιου άλλου, συνειδητοποιούμενη όμως στ΄ αλήθεια».
Η αγανάκτηση μπορεί να είναι δικαιολογημένη, όμως, οι εκδηλώσεις γίνονται πιο άγριες γιατί είναι απρόσωπες και υπερβαίνουν το εγώ. Τότε παραδίδεται κανείς σ’ αυτές με καθαρή συνείδηση.
Ο Καίσλερ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «τόσο το μεγαλείο όσο και η τραγωδία της ανθρώπινης φύσης πηγάζουν και τα δύο από τη δύναμη της αυτοϋπερβατικότητας. Είναι μία δύναμη που μπορεί να ζευτεί σε δημιουργικούς ή σε καταστρεπτικούς σκοπούς. Μπορεί να μας μεταμορφώσει σε καλλιτέχνες ή σε φονιάδες, συχνότερα όμως σε φονιάδες. Μπορεί να αναχαιτίσει τις ιδιοτελείς παρορμήσεις, αλλά και να ξυπνήσει βίαιες συγκινήσεις που συνειδητοποιούμε για λογαριασμό της οντότητας με την οποία έχομε συνάψει ταυτιστικές σχέσεις. Αδικίες, ή υποτιθέμενες αδικίες προς αυτή την οντότητα, είναι πολύ πιθανό να γεννήσουν μία συμπεριφορά πολύ φανατικότερη απ αυτήν που δημιουργεί το κεντρί μιας προσωπικής προσβολής».

Μαζί με τη σύναψη των ταυτιστικών σχέσεων πιστού και θεού, αν αναλογιστεί κανείς και το κεντρί της προσωπικής προσβολής, που ξεσηκώνει ο εγωισμός και οι αιρετικές διαμάχες ανάμεσα στους πιστούς, θα έχει μια ολοκληρωμένη γνώμη, τι οπλίζει το χέρι του ανθρώπου παράλληλα με την κήρυξη του «αγαπάτε αλλήλους».
Οι ίδιες ψευδαισθήσεις ελέγχουν τον πιστό, έρμαιο της συμπαθητικής μαγείας.
Από κει και πέρα η βίαιη συμπεριφορά που φτάνει μέχρι το ειδεχθές έγκλημα δεν απέχει καθόλου. Αντίθετα, το ξεπερνάει κιόλας.
Έτσι εξηγείται, γιατί ένας καλός μπορεί να κάνει τόσο μεγάλο κακό!
Όμως η δυσλειτουργία αυτή πρέπει να έχει τα αίτιά της στον εγκέφαλο, όπως έλεγε ο Καίσλερ. Το «Φάντασμα στη μηχανή» ο Καίσλερ το έγραψε το 1967. Τριάντα τέσσερα χρόνια μετά, το Μάρτη του 2001 οι νευροφυσιολόγοι Άντριου Νιούμπεργκ και Γιουτζίν ντ’ Ακουίλι στο βιβλίο τους «Γιατί ο Θεός δεν Πρόκειται να Φύγει» τεκμηριώνουν τον ισχυρισμό τους αυτό αποκαλύπτοντας ότι η έντονα θρησκευτική πίστη είναι αποτέλεσμα της παύσης λειτουργίας μιας εγκεφαλικής περιοχής, του ινιακού λοβού. Η ίδια εγκεφαλική δυσλειτουργία ευθύνεται και για τον αποπροσανατολισμό του ατόμου!

Στο πρόσφατο πείραμα του δόκτορος Νιούμπεργκ συμμετείχε νεαρός μοναχός από το Θιβέτ που αυτοσυγκεντρώθηκε και καθώς προσέγγιζε την «απώλεια του εγώ» το μηχάνημα με το οποίο συνδέθηκε κατέγραψε την παύση λειτουργίας της περιοχής του ινιακού λοβού που είναι υπεύθυνη για τον προσανατολισμό! Η απενεργοποίηση του κέντρου προσανατολισμού είχε παρατηρηθεί παλιότερα και σε φραγκισκανές μοναχές την ώρα της προσευχής.

Οι πιο πάνω νευροβιολόγοι ονόμασαν τις μελέτες στην εγκεφαλική εκείνη περιοχή «νευροθεολογία» και όπως φαίνεται σχετίζεται άμεσα με τη φλέβα παράνοιας του Καίσλερ ή με την σχιζοειδή επιληψία, τη λεγόμενη «ιερή ασθένεια» ή με κείνες τις ιδεοληπτικές παθολογικές καταστάσεις του νου που στους χριστιανούς φαίνονται σαν δαιμονισμός και σε άλλους σαν διχασμός προσωπικότητας!

Αν στον πιστό ο «δαιμονισμός» προκαλεί τρόμο, πέρα από τη νοσηρότητα του σώματος που μας λυπεί ιδιαίτερα, σε μας προκαλεί άφθονο γέλιο η θεολογική εξήγηση της αρρώστιας.

Ό,τι και να είναι πάντως η νευροθεολογία, φαίνεται να εξηγεί, όχι φυσικά το πρόβλημα, που είναι πρόβλημα φιλοσοφικό, αλλά την τάση που έχει ο άνθρωπος να μπορεί να διοχετεύει την κακία του ακριβώς εκεί που ο ίδιος πιστεύει πως την διοχετεύει για καλό!
Δεν είναι τρομερό αυτό;
Έτσι εξηγείται, κατά τη γνώμη μου, το «καθ έξιν κακό» του Χ. Μπόντι που εντόπισε στη θρησκεία. Αλλιώς, τι κάνει τον άνθρωπο τόσο φρικαλέο όταν πρόκειται να υπερασπισθεί μία Μεγάλη Ιδέα, σαν αυτή του θεού, αν όχι από την τάση εκείνη που εσφαλμένα γεννά, σαν ενδημική μορφή παράνοιας, ο εγκέφαλός του και τον αποπροσανατολίζει;

Πολλοί επιστήμονες (Atran, Bloom, Boyer, Dennett, Hinde, Keleman, Shermer και άλλοι) υποστήριξαν ότι η θρησκεία, σαν παραλογισμός, ίσως να αποτελεί παραπροϊόν ενός ειδικού εγγενούς μηχανισμού ανορθολογικότητας στον εγκέφαλό μας! Ο νευροβιολόγος και γενετιστής Dean Hamer ισχυρίστηκε πως βρήκε ένα γονίδιο που ενδεχομένως να παίζει το ρόλο ενός «κέντρου θεού» όπως το ονόμασε. Οι παραλλαγές (μεταλλάξεις) του πολυμορφικού γονιδίου vmat2, ισχυρίστηκε, μπορούν να αιτιολογήσουν τις διαφορές στις συναισθηματικές και νοητικές αντιδράσεις των πιστών.

Σίγουρα όλα αυτά δεν αποτελούν απόδειξη. Αναφέρθηκαν απλά σαν ενδείξεις για να καταδειχτεί το πρόβλημα και πώς σκοπεύουν κάποιοι επιστήμονες να το αντιμετωπίσουν, μιας και οι ηθικοί διδάσκαλοι απέτυχαν. Όλα αυτά πρέπει να τα λάβουμε σοβαρά υπ όψιν, αν πρέπει από κάπου να αρχίσουμε!

Ο γνωστότατος Richard Dawkins έκανε λόγο για μιμίδια (μονάδες πολιτισμικής κληρονομιάς) που μοιάζουν σαν τους ιούς των υπολογιστών και μεταδίδονται από γενιά σε γενιά. Από το γονιό στο παιδί. Όπως λέει και ο ίδιος «ο παιδικός εγκέφαλος είναι ευάλωτος σε μολύνσεις από νοητικούς ιούς. Αφού μολυνθεί, το παιδί θα μεγαλώσει και θα μολύνει την επόμενη γενεά με την ίδια ανοησία, όποια και να είναι αυτή».
«Το γεγονός ότι η ομοιοπαθητική μαγεία» σαν την κοσμική συμπάθεια των αρχαίων, έλεγε ο Dawkins, «είναι ευρέως διαδομένη, δείχνει ότι η ανοησία που προσβάλει τους ευάλωτους εγκεφάλους δεν είναι τυχαία ή αυθαίρετη». Ό,τι και να διαιωνίζει όμως τη θρησκευτική επιρρέπεια ένα είναι σίγουρο. Αν αυτή σε αγγίξει, είναι πολύ δύσκολο να ξανασκεφτείς με λογική. Δεν είναι τυχαίο που, ακόμα και ο Λούθηρος συχνά προειδοποιούσε «όποιος θέλει να είναι χριστιανός πρέπει να αποστρέφει το βλέμμα του από τη λογική»... γιατί, ο μεγάλος μεταρυθμιστής, γνώριζε πολύ καλά ότι «η λογική είναι ο μεγαλύτερος εχθρός της πίστης!»

Ιστορικά, δεν είναι τυχαίο που με τη γένεση του χριστιανισμού, όχι την ευμένεια του θεού με την ευημερία του κόσμου δεν είδαμε, όπως κολακευτικά διατυμπάνιζε ο Ευσέβιος, αλλά μέσα από τις αντιφάσεις της θρησκευτικής ιδέας, γεννήθηκε άλλη μία θρησκεία (ισλαμισμός) που (συμπτωματικά;) έριξε κι αυτή τις ρίζες της στην ίδια κοπριά που έριξε κι ο χριστιανισμός!

Σίγουρα όμως δεν είναι συμπτωματικό ότι οι τρεις αυτές θρησκείες (οι μοναδικές αποκαλυπτικές θρησκείες) είναι αυτές που ερίζουν μεταξύ τους συνεχώς προκαλώντας ανυπέρβλητα προβλήματα ακόμα και σήμερα ταλαιπωρώντας τον πλανήτη; Η Μέση Ανατολή, η τρομοκρατία, οι πολεμικές επεμβάσεις, οι θρησκευτικές διενέξεις και όλα τα συνακόλουθα αυτών είναι παραδείγματα που ενισχύουν την άποψη αυτή!

Μήπως υπερβάλω;